علائم مسموميت با گاز منوكسيدكربن و روش پیشگیری آن

پیشگیری بهتر از درمان نظرات share

اين گاز از سوختن ناقص مواد حاوي کربن و ترکيب شدن آنها با اکسيژن ايجاد مي‌شود. منوکسيدکربن در منازل بيشتر از سوختن مواد نفتي ايجاد مي‌شود مانند گاز شهري، نفت و بنزين.
در بدن انسان هموگلوبين که يک ترکيب شيميايي موجود در گلبول هاي قرمز است، وظيفه انتقال دادن اکسيژن را از ريه به بافت هاي بدن بر عهده دارد مشکل از آنجا آغاز مي‌شود که مولکول اکسيژن بايد براي نقل و انتقال به بافت‌ها با مولکول هموگلوبين ترکيب شود اما منوکسيدکربن توانايي بسيار بالاتري از اکسيژن براي پيوند با هموگلوبين دارد. يک مولکول منوکسيدکربن ۲۵۰ برابر ميل بيشتري نسبت به مولکول اکسيژن براي ترکيب شدن با هموگلوبين دارد.
گاز منوکسيدکربن با هموگلوبين ترکيب شده و اين مولکول را از بين مي‌برد، بنابراين، هموگلوبين ديگر نمي‌تواند با اکسيژن ترکيب شود و بافت‌ها و اعضاي بدن دچار کمبود اکسيژن مي‌شوند.
دستگاه هايي که در منزل مي‌توانند گاز منوکسيد کربن را توليد کنند شامل دستگاه هاي حرارت مرکزي، بخاري، آب گرمکن، اجاق‌ها، گاز آشپزخانه و خودرو‌ها هستند.
نداشتن تهويه مناسب يا بسته شدن دودکش‌ها در اين وسايل باعث سوختن ناقص مواد نفتي شده و انسان را در معرض خطر مسموميت با منوکسيدکربن قرار مي‌دهد، به طور مثال اگر شما خودرو خود را در يک پارکينگ با فضاي بسته و در بسته روشن مي‌کنيد، بايد منتظر مسموميت با منوکسيدکربن باشيد، در مثال فوق در حدود ده دقيقه طول مي‌کشد تا گاز منوکسيدکربن در جريان خون شما ظاهر شود.
علايم مسموميت مختصر با گاز منوکسيدکربن غير اختصاصي هستند و مانند علايم سرماخوردگي يا آنفولانزا و يا ساير مسموميت‌ها است مانند: سردرد، تهوع، شکم درد، احساس ناخوشي، احساس زخم در گلو و سرفه خشک است، اما در مسموميت با منوکسيدکربن برخلاف سرماخوردگي ما تب نداريم.
در خردسالان، علايم مسموميت بيشتر مربوط به دستگاه گوارش مي‌شود مانند تهوع و استفراغ، مسموميت‌هاي شديد‌تر با اين گاز مي‌تواند ضربان نامنظم قلب، افزايش تنفس، حالت گيجي و منگي، خواب آلودگي و تنفس مشکل را ايجاد کند، در برخي موارد تشنج و افت سطح هوشياري نيز ايجاد مي‌شود.
اين علايم مي‌تواند چند روز يا حتي چندماه پس از تماس با منوکسيدکربن ادامه داشته باشد، بيماران در تمام اين مدت مي‌توانند دچار سرگيجه، کاهش توانايي حافظه و اختلالات‌شناختي شوند.
مسموميت با گاز منوکسيدکربن قابل پيشگيري است، مهم اين است که مراقب آن باشيد و بدانيد که چگونه خطر مسموميت را به کمترين حد کاهش دهيد.
براي کاهش خطر مسموميت بهتر است نکات زير را رعايت کنيد:
- دودکش‌ها و هواکش‌ها را به صورت مرتب بررسي کنيد
- دستگاه هاي حرارتي منزل بايد هر سال سرويس و کنترل شوند
- مي‌توانيد دستگاه هاي اخطار دهنده منوکسيد کربن را در منزل نصب کنيد
- هيچ وقت خودرو، موتور سيکلت و وسيله نقليه خود را در گاراژ با در بسته روشن نکنيد
در موارد زير به فکر مسموميت با گاز منوکسيد کربن باشيد:
- اگر تمام افراد خانواده يا تمام همکاران شما علايم مشابهي داشتند
- وقتي شما به جاي ديگري برويد آن علايم از بين بروند، به طور مثال هنگامي که به مسافرت مي‌رويد، سردرد شما از بين مي‌رود
- علايم در يک فصل خاص از سال بروز پيدا مي‌کنند؛ به طور مثال شما فقط در فصل زمستان دچار سردرد مي‌شويد.
درمان مسموميت با منوکسيدکربن:
- درمان مسموميت با اين گاز بستگي به شدت مسموميت داشته و در موارد شديد به اقدامات پيشرفته بيمارستاني نيازمند هستيم در صورتي که با مسموميت با منوکسيد کربن مواجه شديد ابتدا بايد به جايي که تهويه مناسب داشته باشد برويد و يا مصدوم را به محلي که تهويه مناسب داشته باشد ببريد.
- بايد ضربان قلب و تنفس مصدوم را بررسي کرده و در صورت نياز مصدوم را احياي قلبي و ريوي کنيد
لازم به ذکر است که احياي قلبي و ريوي يک کار تخصصي بوده و براي اين کار شما بايد دوره مربوطه را در هلال احمر گذرانده باشيد.
- با اورژانس تماس بگيريد، در صورتي که اورژانس به موقع نيامد به آژانس خبر بدهيد و مصدوم را به نزديک‌ترين بيمارستان انتقال دهيد.
موج