از جاذبه ها ، تاریخ ، ارتفاعات و بناهای دیدنی استان خراسان چه می دانید

توس به ناحیه وسیع در خراسان بزرگ اطلاق می شد که بین دو رشته کوهبینالود در جنوب غرب و هزار مسجد در شمال شرق محدود بود. شهرهای نوغان - تابران -رادکان و تروغبذ چهار شهر بزرگ ناحیه توس بودند. تابران در 24 کیلومتری شمال غربمشهد و در کنار کشف رود قرار گرفته است. این شهر از اوایل قرن سوم هجری و همزمان باروی کار آمدن دودمانهای ایرانی طاهریان و سامانیان مورد توجه قرار گرفت. این توجهدر طول دوره سلجوقی تا حدودی ادامه داشت. اما پس از هجوم ویرانگر مغولان رو بهویرانی نهاد و توجهات بعدی نتوانست رونق اولیه را به آن بازگرداند. شهر تابران دردوران رونق از شهر سازی قابل توجهی برخوردار بوده است. اکنون چندین اثر تاریخی ازآن دوران بجای مانده است. حصار این شهر که از چینه بسیار مقاوم ساخته شده حدود 6کیلومتر طول و 106 برج دارد. این شهر دروازه های متعدد داشته و اکنون محل دروازه ازجمله رزان - مرو - رودبار و نیشابور مشخص است. همچنین بنای هارونیه در میانه شهرکهندژ در شمال و چند بنای تاریخی دیگر پشت حصار تابران به جای مانده است. اما وجودآرامگاه فردوسی حماسه سرای بزرگ در تابران اهمیت جهانی به این شهر تاریخی داده است.گمانه زنی های باستانشناسی در تابران

با توجه به اهمیت تاریخی این شهر معاونت پژوهشی اداره کل میراث فرهنگی خراسان در سالهای 74 تا 77 اقدام به گمانه زنی باستانشناسی گسترده ای در سطح شهر تابران نمود. نتایج بدست آمده از این پژوهشها ضمن تایید متون تاریخی به رونق شهر سازی در قرون پنجم تا قبل از حمله مغول اشاره دارد. ایبته در مرکز شهر تراکم بناهای بعد از حمله مغول همچنان زیاد است همچنین تنوع و کثرت قطعات سفالهای بدست آمده که طیف زمانی گسترده ای بین قرون چهارم تا یازدهم هجری را شامل می شود از نتایج جالب توجه دیگر است.

کاوشهای باستان شناسی سال79:

شناخت دقیق تر عناصر شهر چون کهندژ و بررسی و گذرها - میادین و محله های شهر از جمله اهدافی بود که در این مرحله از پژوهشها دنبال گردید. کهندژ تابران در فاصله حدود 400 متری شمال غرب آرامگاه فردوسی واقع شده است. این محوطه مساحتی در حدود 7000 متر مربع را در بر می گیرد. هم اکنون بقایای خندق و حصار آن مشاهده می شود. کهندژ تابران از نظر سیاسی و اجتماعی اهمیت زیادی داشته است. چرا که قلعه حکومتی (ارگ) که محل استقرار حاکم شهر بوده در میانه آن واقع است. بعلاوه وجود ساختمانهای متعدد دیگر که محل زندگی صاحب منصبان و امرا و نظامیان بوده و به اهمیت آن افزوده است. در جریان کاوشها و گمانه زنی های کهندژ تابران چندین بنای تاریخی از جمله ارگ حکومتی - ورودی و زندان کهندژ - یک حمام و چند محوطه دیگر کشف شدند.


گنجینه توس :
ساختمان گنجینه (موزه ) توس در ضلع غربی بنای آرامگاه فردوسی واقع است.این بنا از سال 1361 به گنجینه اختصاص یافته است.اشیای گنجینه به چهار گره تقسیم می شود.

اشیایی که از بررسیهاو کاوشهای دشت توس به دست آمده ومظهر تمدن وفرهنگ این ولایت ازگذشته های دور است مثل تیغه های سنگ چخماق قطعات فلز وسفال.

اشیاء وآثارمربوط به عصر فردوسی و شاهنامه شامل ظروف سفالی شیشه ای فلزی وسکه های متعلق به سده های چهارم و پنجم.ه.ق.

اشیای باستانی شامل:ظرفهای سفالی پیش از تاریخ تا دوران اسلامی انواع سکه ظروف واشیاء فلزی دوران اسلامی واسطرلابها.

جنگ افزارها که هر چند مربوط به عصر فردوسی و شاهنامه نیست اما تا حدودی نمایانگر روح حماسی و پهلوانی متناسب با شاهنامه است.

اشیائ مردم شناسی گنجینه توس بیشتر به زمان حاضر و به گونه ای با فضای شاهنامه وفردوسی مرتبط است. این اشیاء که بخشی از آنها اهدایی است شامل زین وبرگ ویراق اسباب والات موسیقی رزمی جنگ افزارها انواع آثار نقاشی پارچه فرش وکتاب است که اغلب دارای موضوعهایی متناسب با شاهنامه فردوسی است. علاوه بر این موارد تعدای نقاشی رنگ وروغن از داستانهای شاهنامه کار زنده یاد علی رخسار در این گنجینه به نمایش در آمده است. غرفه ای نیز برای عرضه کتاب و دیگر محصولات فرهنگی در گنجینه دایر است.


قله حکومتی (ارگ):
کشف ساختمان ارگ تابران یکی از جالبترین دستاوردهای این مرحله بود.این قله حداقل دارای دو ساختار جداگانه است.قله قدیمی تر که با طرح مستطیل ساخته شده از ساختاربسیار جالبی بر خورداراست. طول این قلعه 47 متر و عرض آن 29 متر بوده وهم کنون 12متر از ارتفاع دیوارها باقیمانده است. علاوه بر قرار گرفتن چهار برج در چهار گوشه آن دو نیم برج نیز در میاتنه اظلاع بزرگتر (شمالی وجنوبی)ساخته شدهاست.راه پله ورود به ارگ در ظلع شمالی واقع است.مصالح دیوار شامل چینه خشت خام وآجر است.که به طرز استادانه ای در کنار هم به کار رفته اند. حدس زده می شود این قله بین قرون چهارم تا حمله مغول مورد استفاده بوده است. ساختمان گلی که هم اکنون مشاهده می شود بعدها پیرامون ارگ اولیه ساخته شد. البه نحوه پی سازی برج وباروهای آن که در چند مرحله وبه شکل وابند بوده جالب توجه است.


زندان کهندژ:
در فاصله 15 متری غرب قله حکومتی بنای جالب توجهی کشف شد.طرح این بنای آجری بزرگ تقریبا به شکل دایره ای ساخته شده که داخل آن به حالت چلیپا در آمده است.قطر این دایره 25 متر است.ارتفاع دیوارها 7/5متر است. این ساختمانها تنها 1/5 متراز سطح زمین بالا تر است.و بقیه آن در زیر زمین قرار گرفته است.ورودی ساختمان از سمت شرق است.با توجه به وجود دو سیاه چاله دردو طرف کناره ورودی و همچنین سیاه چاله دیگر در قسمت میانه ساختمان که از پائین به جائی ارتباط نداردمی توان کاربری بنای مذکور را یک زندان در نظر گرفت.یکی از نکات جالب توجه در ساخت این بنااستفاده از چوبهای متعدد در دیواره ان است که به عنوان استحکام بخشی بیشتربکار رفته است.


بنای ستوندار نزدیک هارونیه:
در فاصله 50 متری جنوب بنای هارونیه محوطه تاریخی جالب توجهی مورد کاوش قرار گرفت. در این محوطه بقایای یک بنای ستوندار با 54 ستون مدور کشف گردید.هر چند کاربری این بنا هنوز مشخص نشده ولی با توجه به وسعت و اهمیتی که داشته احتمالا مسجد یا مدرسه مهمی بوده است.....


برج یا میل اخنگان :
این برج در فاصله 78 کیلومتری شمال مشهد و بر کناره جاده توس به پاژ قرار دارد. این بنا مقبرهای است بر روی سکویی هشت ضلعی که بدنه بنا با نیم ستونهای الحاقی در نمای بیرونی تزئین یافته و ارتفاع آن حدود 18 متر است. رویه دیوار بنا با کاشیهای صلیبی و ستاره ای شکل مزین شده و گنبد مخروطی با بدنه هفت وهشت وجهی مزین به نوارهای از کاشی لاجوردی و فیروزه ای است.سبک معماری و تزینات برج اخنگان نشان می دهدکه بنا متعلق به اوایل قرن نهم هجری است.


پاژ:
پاژ زادگاه حکیم ابولقاسم فردوسی روستایی است در 12 کیلومتری شرق توس و 15 کیلومتری شمال مشهد.این روستا که مرکز دهستان تبادکان می باشد در جلگه ای هموار بنا شده است.وسعت آن حدود 800هکتار جمعیت آن طبق آمار سال 1372 یک هزار نفر وپیشه آنها بیشتر کشاورزی و کارکری است. خانه های قدیمی پاژ خشت وگلی وچینه ای بوده که که بر دامنه و روی تپه ای قرار داشته است. ان تپه اینک در میان روستای پاژ واقعه شده و خانه های جدید در اطراف تپه مرکزی ساخته شده است. در برسیهای اخیر با ستان شناسی در فاصله حدود 700متری شمال غرب روستای کنونی پاژ منطقه باستانی وسیع دیگری مشخص شده که علاوه بقایای معماری قطعه سفالهایی متعلق به قرون اولیه اسلام تا قرون دهم هجری در ان دیده شده است.وسعت این منطقه فراوانی آثار و بقایای فرهنگی و بقایای حصار وتاسیسات دفاعی حاکی از این است که پاژ واقعی و زادگاه حقیقی فردوسی این منطقه بوده و تپه میانه پاژ فعلی صرفا می توانست است جایگاه برج یا قراولخانه ای برای حفاظت ومراقبت از روستای پاژ باشد.به هر روی پاژ وبافت معماری آن با خاطره و نامی که از فردوسی بزرگ بر آن سایه افکنده است مکانی برای بازدید کسانی است که به ایران و فرهنگ ایران دل بسته اند.


چشم انداز آینده:
احیاء شهر تابران بنا به اهمیت تاریخی وظهور بزرگان ادب وعلم در این شهر همیشه مد نظر برنامه ریزان فرهنگی کشور بوده است.احیا حس خود باوری و آشتی با تاریخ پر فراز و نشیب این شهر تاثیرات عمیی در اذهان خواهد داشت.بعلاوه آرمگاه فردوسی و حضور میلیونها گردشگر در طول سال که عمدتا برای زیارت مشهد می آیند انگیز بازسازی واحیاء تابران را بیشتر می کند.

بهترین شامپو ضد ریزش مو

مشاهده لیست

ارزانترین یخچال بازار

مشاهده قیمت

بهترین پلی استیشن و ایکس باکس ایران

مشاهده قیمت