سقوط 70 درصدی تولید خودرو در ایران / دلیل کاهش چشمگیر تولید خودرو چیست؟

بنابر اعلام وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) تولید انواع خودرو در آذرماه امسال در مقایسه با همین ماه در سال گذشته (۱۳۹۶) بیش از هفتاد درصد کاهش داشته است.

خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) به نقل از وزارت صنعت گزارش داده که آذر ماه پارسال نزدیک به ۱۳۷ هزار خودروی سواری در ایران تولید شد که امسال این رقم در ماه قبل به بیش از ۳۸ هزار دستگاه رسیده است. این کاهش معادل ۷۲ درصد است.

انتشار این آمار در حالی است که رضا رحمانی، وزیر صنعت ایران در اظهارات مکرر خود در هفته‌های گذشته از افزایش تولید خبر داده است.

آقای رحمانی روز یکشنبه ۹ دی در نشست یکی از فراکسیون‌های مجلس گفته است "با توجه به سیر نزولی قبلی در زمینه تولید خودرو در حال حاضر تولید خودرو رو به افزایش است." روند نزولی تولید خودرو در ایران به مشکلاتی در بازار خودرو دامن زده است که یکی از آنها ناکامی مصرف‌کنندگان در دریافت خودروهای ثبت نامی از نمایندگی‌ها بوده است.

در ماه‌های اخیر تعداد زیادی از شهروندان ایرانی که برای خرید خودرو ثبت نام کرده بودند نتوانستند در زمان مقرر خودروهای خود را تحویل بگیرند که این اعتراض مشتریان را به همراه داشته است.

فعالان بازار خودرو سخت‌تر شدن تامین قطعات خودرو را یکی از دلایل عمده کاهش تولید عنوان کرده‌اند.

با جدی‌تر شدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران و قطع همکاری بعضی شرکت‌های خارجی، تامین قطعات برای خودروسازان داخلی سخت‌تر شد و مراودات مالی آنها با دنیای خارج تنگ شد.

بعضی دیگر به مسائلی نظیر کمبود تخصیص ارز، ترخیص ضعیف قطعات از گمرک و مشکلات ناشی از ثبت سفارش اشاره می‌کنند که باعث شده تولید کاهش پیدا کند.

محمدرضا نجفی منش، رئیس انجمن صنایع همگن قطعه‌سازی گفته است "هنوز گشایشی در تأمین قطعه خودرو صورت نگرفته است چرا که ثبت سفارش کالاها بسیار سخت شده و به همین دلیل کسی را سراغ ندارم که تاکنون موفق به ثبت سفارش قطعه و مواد اولیه شده باشد."

کاهش تولید خودرو در ایران در حالی است که وزارت صنعت برای کاهش اختلاف قیمت خودرو در کارخانه و بازار فرمول جدیدی معرفی کرده است.

در ابتدا گفته شده بود خودروسازان قیمت نهایی را باید ۵ درصد زیر قیمت بازار آزاد عرضه کنند ولی بعدا اعلام شد کاهش قیمت "پلکانی" است؛ به‌طوری که اگر خودرویی با قیمتی کمتر از ۵ درصد بازار از سوی خودروساز عرضه شد بعد از مدتی خودروساز اقدام به کاهش بیشتر قیمت کند.

تا کنون فقط بعضی شرکت‌ها نظیر ایران خودرو و سایپا برای تعداد محدودی از محصولات خود قیمت‌های جدید را معرفی کرده‌اند.

معدود خودروسازانی هم که قیمت‌های جدید را معرفی کرده‌اند به چند محصول کفایت کرده‌اند و لیست قیمت‌های جدید شامل تمامی محصولات آنها نیست.

بعنوان مثال قیمت پراید ۱۵۱ در فهرست جدید قیمت‌های سایپا از حدود ۲۳ میلیون تومان به نزدیک ۲۹ میلیون تومان رسیده است.

در ایران خودرو هم، بعنوان مثال قیمت پژو ۲۰۷ دستی از حدود ۴۷ میلیون تومان به ۷۰ میلیون تومان رسیده است.

بعضی از کارشناسان معتقدند اعلام تدریجی قیمت‌ها به این دلیل است که خودروسازان در حال بررسی قیمت تمام‌شده محصولات خود هستند و به همین دلیل قیمت‌های جدید را یکباره اعلام نکرده‌اند.

افزایش قیمت بعضی محصولات این دو خودروساز بزرگ ایرانی در حالی است که سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان با ارسال نامه‌ای به آنها اخطار داده است.

رسانه‌های ایران گفته‌اند که در این نامه آمده "قیمت‌های این دو شرکت با ضابطه‌های قیمت‌گذاری سازمان حمایت تطبیق داده نشده و بر همین اساس نباید اجرایی شود."

وزارت صنعت امیدوار است با افزایش قیمت، تولید هم افزایش یابد.

در ماه‌های اخیر به دلیل افزایش نرخ ارز و بالا رفتن هزینه‌های تولید، خودروسازان به دنبال منابعی برای جبران افزایش هزینه‌ها بوده‌اند.

بر اساس اعلام منابع رسمی در ایران خودروسازان ایرانی از ابتدای سال تاکنون حدود پنج هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان متضرر شده‌اند که علت اصلی آن افزایش قیمت مواد اولیه و عدم تامین قطعات اعلام شده است.

وزارت صنعت ایران بازار خودرو در این کشور را بازاری ۷۰ هزار میلیارد تومانی اعلام کرده است.

پانصد هزار نفر در این صنعت در ایران مشغول به کار هستند و صنایع زیادی وابسته به آن است.