هیپنوتیزم چیست و تاریخچه هیپنوتیزم + روش های هیپنوتیزم کردن

کلمه هیپنوتیزم hypnosis در قرن نوزدهم از کلمه‌ای یونانی به معنای خواب ساخته شد، اما این اشتقاق ممکن است باعث گمراهی درباره معنای آن شود.

افرادی که در حالت هیپنوتیزم قرار دارند، اغلب از لحاظ جسمی در حالت آرامش قرار دارند، و ممکن است به آنها گفته شود که چشم‌های‌شان را ببندند تا وارد حالت هیپنوتیزم شوند، اما آنها کاملا هشیار و بیدار باقی می‌مانند. با این حال شیوه پردازش اطلاعات در مغز در حین هیپنوتیزم بیانگر تغییراتی در هشیاری است که دانشمندان هنوز در تلاش هستند، آن را دریابند.

تاریخچه هیپنوتیزم
نظرات زیادی دربارهٔ اینکه چه کسی هیپنوتیزم را شروع کرد، وجود دارد. هندوهای هند ادعا می‌کنند که آنها این شیوه را بنیان نهادند و از آن به عنوان یک دارو برای سلامتی استفاده کردند. امروزه این یکی از کاربردهای اصلی هیپنوتیزم است و به روانشناسی مربوط می‌شود.

اما پیشرفتهای مهم هیپنوتیزم در سال ۱۸۴۲، هنگامی که جیمز برید (James Braid) شروع به بررسی بیشتر آن کرد، رخ دادند. او که «پدر هیپنوتیزم جدید» نامیده می‌شود اعتقاد نداشت که خواب مغناطیسی باعث هیپنوتیزم می‌شود و فکر می‌کرد که خلسه‌ها فقط یک «خواب عصبی» هستند. وی در سال ۱۸۴۳ یک کتاب دربارهٔ این موضوع به نام «نوریپنولوژی» نوشت. برخی مسمر را پدر هیپنوز می‌دانند. می‌گویند راسپوتین وزیر پرنفوذ دربار روسیه تزاری از این روش در قربانیان خود استفاده می‌کرده‌است. کشیش آبه فاریا نیز از متقدمین این روش است. مسمر در دورهٔ اوج نظریه پردازی در باب مغناطیس این پدیده را ناشی از مغناطیس حیوانی می‌دانست. بعدها روش او توسط شورایی مرکب از بنجامین فرانکلین و گیوتین و... مردود دانسته شد. برخی فقها می‌گویند هیپنوتیزم اگرمستلزم امر حرامی نباشد جایز است. هیپنوتیزم را خواب واره ترجمه کرده‌اند. هیپنوز توسط میتلون اریکسون آمریکایی و نیز المان پیشرفت زیادی کرد.

حالت هیپنوتیزمی شامل سه خصوصیت مربوط به یکدیگر است: جذبه یا توجه انتخابی، تلقین‌پذیری، و گسستگی.
توجه انتخابی (selective attention) گرایشی به تمرکز محدودشده است که مشخصه آن توجه به جنبه‌های معینی از تجربه و در همان حال، بی‌توجهی به جنبه‌های دیگر است.
تلقین‌پذیری (suggestibility) یک حالت پاسخدهی شدید به نشانه‌های اجتماعی و سایر نشانه‌های محیطی است، از جمله دستورهای فرد هیپنوتیزم کننده.
گسستگی (dissociation) به معنای از دست دادن ظاهری یکپارچگی هشیاری است - یک خودآگاهی به ظاهر تقسیم‌شده یا توانایی «خاموش کردن» برخی ادراکات و خاطرات.

انجمن روانپزشکی امریکا در سال ۱۹۶۱ هیپنوتیزم را به عنوان یک شیوه درمانگری پذیرفت.

بررسی‌ها نشان داده‌اند که هیپنوتیزم برای تسکین دردهای جسمی، اضطراب، اختلال اضطراب پس از ضربه عاطفی (PTSD)، افسردگی و اختلالات خورد و خوراک - و نیز سایر اختلالات سلامت روانی سودمند است: اما اینکه در هنگام هیپنوتیزم چه بر سر هشیاری فرد می‌آید، هنوز موضوع بحث و حدس است.

القای حالت هیپنوتیزم

القای حالت هیپنوتیزمی معمولا ۱۰ تا ۲۰ دقیقه (گاهی فقط چند ثانیه) طول می‌کشد و شیوه‌های بسیاری برای ایجاد آن وجود دارد. شاید بهترین شیوه شناخته‌شده القای این حالت این است که فرد را واداریم به هدفی، برای مثال ساعت جیبی در حال نوسان یا نقطه‌ای یک یک ورقه کاغذ سفید، خیره شود. یا به شخص کمک شود تا در حالت آرامش عضلانی قرار گیرد و به طور مرتب با صدایی ریتمیک یکنواخت چیزی مانند این جمله به او گفته شود: «پلک‌هایت دارد سنگین می‌شود.» گاهی فقط کافی است تکرار کرد: «خودت را شل کن، تمرکز کن، شناور شو.»

تخیلات تصویری ممکن است برای عمیق‌تر کردن خلسه استفاده شوند.«تصور کن که با یک آسانسور طولانی دارای پایین می‌روی.»
همچنین شیوه‌های غیرمستقیمی برای پرت کردن حواس یا متمرکز کردن توجه فرد وجود دارد. برخی از هیپنوتیزم گران حتی مدعی‌اند که می‌توانند از راه تلفن هیپنوتیزم ایجاد کنند. هیپنوتیزم گر بدون توجه به اینکه چگونه حالت هیپنوتیزم را القا کرده باشد، برای پایان دادن به جلسه به سادگی به فرد می‌گوید که از آن حالت خارج شود.

افرادی که در خلسه هیپنوتیزمی قرار دارند، ممکن است احساس کنند که اعمالی را به اجبار انجام می‌دهند، و معمولا به دستورات و تقاضاهای هیپنوتیزم گر پاسخ می‌دهند؛ اما افراد را نمی‌توان خلاف میل‌شان هیپنوتیزم کرد یا آنها را مجبور به انجام کاری کرد که با استانداردهای اخلاقی‌شان متعارض باشد یا به طور جدی با حس ادب و احترام‌شان را زیر سوال ببرد. و آنها معمولا هر وقت که بخواهند می‌توانند خودشان را از حالا هیپنوتیزم خارج کنند.

در واقع، در برخی موارد ایجاد هیپنوتیسم نیاز به هیپنوتیسم‌گر ندارد. برخی از افراد، هنگامی که خودشان را در رویاهای‌شان غرق می‌کنند یا افکارشان را به پرواز در می‌آورند یا به طور عمیق جذب کار یا بازی می‌شوند، به طور خودبه‌خودی هیپنوتیسم می‌شوند. اغلب افراد می‌توانند بیاموزند که چطور خودشان را به طور عامدانه هیپنوتیسم کنند. هیپنوتیسم‌گر فقط یک مربی یا راهنما است. هیپنوتیسم به یک معنای مهم در واقع خودهیپنوتیسم است.

نظریه‌های روانشناختی درباره هیپنوتیسم
تاثیرگذارترین نظریه‌های هیپونتیسم بر «گسستگی» تاکید دارند که ممکن است توضیح‌دهنده یاد زدودگی (یا فراموشی) افراد هیپنوتیسم‌شده درباره وقایع رخ‌ داده در طول آن و نیز این حقیقت باشد که این افراد اغلب می‌گویند اعمال‌شان در این مدت ارادی نبوده است، و به طور خودبه‌خودی رخ داده است.

برای مثال به یک فرد دستور می‌دهد که او ناشنوا است و بعد می‌گوید: «گرچه ناشنوا هستید، شاید بخشی از بدن‌تان بتواند بشنود. اگر این طور است، انگشت‌تان را بلند کنید.» بعد انگشت فرد بلند می‌شود هنگامی بعدا از فردی که هیپنوتیسم‌شده بپرسید، می‌گوید چیزی نمی‌شنیده‌است، اما بعدا انگشتش به طور خودبه‌خودی بلند شده است. این تجربه بیانگر آن است که دو دستگاه جداگانه هشیاری در حال عمل هستند، که با یک سد نسبی یا کامل یاد زدودگی از یکدیگر جدا هستند- پدیده‌ای که «ناظر پنهان» نامیده می‌شود.

درک متفاوتی از این پدیده در نظریه اجتماعی- شناختی هیپنوتیسم بازتاب می‌یابد که بر تلقین‌پذیری و نه گسستگی تاکید دارد. این نظریه می‌گوید که خلسه هیپنوتیسمی یک حالت تغییریافته هشیاری نیست، بلکه در عوض تاثیری عمیق بر حساسیت انسان نسبت به تاثیرات اجتماعی دارد.

ایده در این نظریه این است که هیپنوتیسم‌گر و فرد هیپنوتیسم‌شده با یکدیگر ت بر سر اجازه دادن به وقوع برخی از رخدادها توافقی نانوشته دارند، و فرد هیپنوتیسم‌شده برخی از تجربیات را توصیف یا تایید خواهد کرد. فرد به این «خصوصیات مورد تقاضای» آن موقعیت پاسخ می‌دهد، و کارهایی انجام می‌دهد و چیزهایی می‌گوید که انتظار دارد تایید هیپنوتیسم‌گر را جلب کند.

خلسه هیپنوتیسمی یک اجرا است- نه فقط اجرایی نمایشی، بلکه پذیرفتن صادقانه یک نقش. اگر این دیدگاه درست باشد، حساسیت به هیپنوتیسم نتیجه تمایل به پیروی از تلقین‌ها، حساسیت به فحواها در ارتباطات شخصی، و توانایی زیاد برای اعتقاد صادقانه و خودنمایشگری.

با اینکه پژوهش‌ برای بهبود درک از چگونگی عمل هیپنوتیسم ادامه دارد، ممکن است نظریه‌های دیگری هم در این باره مطرح شود. اما در حال حاضر، هیپنوتیسم اندکی رازآمیز باقی می‌ماند- به هر حال این شیوه برای درمان برخی مشکلات روانی موثر است.

هیپنوتیزم به دو صورت خودهیپنوتیزم و دگرهیپنوتیزم قابل اجرا است. از فواید هیپنوتیزم می‌توان درمان بسیاری از ناراحتی‌های روانی را نام برد. به‌خصوص در هنگام خودهیپنوتیزم، که شخص می‌تواند به‌وسیلهٔ تلقین، تغییرات مثبتی را در کردار و روحیات خود پدید آورد. البته خود هیپنوتیزم دارای خطراتی هم هست؛ به این صورت که اگر بدون آگاهی و اطلاعات کافی و با روش‌های نادرست انجام پذیرد، می‌تواند اثرات بسیار مخربی بر روی روان انسان به دنبال داشته باشد.

سه فاکتور مهم در هیپنوتیزم عبارتند از تمرکز فوق العاده فکر، انفکاک و تجزیه (جدا شدن ذهنی از محیط پیرامون)، تلقین (چرا که اساس هیپنوتیزم تلقین به نفس است).
می‌توان گفت هیپنوتیزم = تمرکز + اعتقاد + انتظار + تصور + ارتباط

برای انجام موفقیت آمیز دگر هیپنوتیزم باید هفت گام زیر به صورت متوالی و دقیق اجرا گردد:
۱- مناظره اولیه، بهتر آماده کردن ذهن بیمار یا pretalk
۲- انجام آزمونهای هیپنوتیزم از تکنیکهای عمیقسازی مثل آزمون چشم اشپیگل
۳- کانونی کردن توجه (تمرکز ذهن)
۴- القای خواب هیپنوتیزم
۵- استفاده از تکنیکهای عمیق سازی
۶- تسهیل پاسخهای ناخودآگاه
۷- تصدیق خلسه، ارائه تلقینهای بعد از هیپنوتیزم و خروج از خلسه.

ارزانترین یخچال بازار

مشاهده قیمت

بهترین پلی استیشن و ایکس باکس ایران

مشاهده قیمت