طرز تهیه کیک اسفنجی | آموزش پخت آسان کیک اسفنجی در خانه
کیک اسفنجی (به انگلیسی: Sponge cake) نوعی کیک است که مواد اصلی آن را آرد، شکر، تخم‌مرغ تشکیل می‌دهد. در این نوع کیک با استفاده از خاصیت کف‌کنندگی تخم مرغ، خمیر تهیه شده و پخت می‌شود.
عکس کیک اسفنجی Sponge Cake
برای بزرگنمایی و دانلود تصویر کلیک کنید.
طرز تهیه
خمیر کیک‌های اسفنجی را بر اساس طرز تهیه می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: خمیر کیک اسفنجی جنوایی به نوعی گفته می‌شود که زرده و سفیده به همراه یکدیگر بکار می‌رود و خمیر کیک اسفنجی بیسکویتی نوعی است که در آن زرده و سفیدهٔ تخم مرغ به صورت جداگانه بکار برده می‌شود. نامگذاری‌ها بر اساس کشور متفاوت است. فهرست زیر اصول کلی دو روش پخت و تفاوت‌های آن‌ها را نشان می‌دهد :
خمیر کیک‌های اسفنجی را بر اساس طرز تهیه می‌توان به دو گروه تقسیم کرد: خمیر کیک اسفنجی جنوایی به نوعی گفته می‌شود که زرده و سفیده به همراه یکدیگر بکار می‌رود و خمیر کیک اسفنجی بیسکویتی نوعی است که در آن زرده و سفیدهٔ تخم مرغ به صورت جداگانه بکار برده می‌شود. نامگذاری‌ها بر اساس کشور متفاوت است. فهرست زیر اصول کلی دو روش پخت و تفاوت‌های آن‌ها را نشان می‌دهد :
زرده و سفیده مجزا (بیسکویتی)
۱. جدا کردن زرده از سفیده، اندازه‌گیری مواد.
۲. زرده تخم مرغ و یک سوم شکر کمی حرارت داده بهم زده می‌شود.
۳. باقیماندهٔ دو سوم شکر در سه نوبت به سفیده اضافه شده بهم زده می‌شود تا سفیده کاملاً سفت شود.
۴. زرده و سفیدهٔ بهم زده شده با یکدیگر مخلوط می‌شود.
۵. آرد الک شده مخلوط می‌شود.
۶. مایه در قالب ریخته می‌شود.
۷. کیک در دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد پخته می‌شود.
۸. پس از در آمدن از قالب حرارت کیک گرفته می‌شود.
۹. پس از آن با انواع مختلف مواد از جمله خامه ترکیب و تزئین می‌شود.
این روش بخصوص برای درست کردن رولت و کیک اسفنجی‌ای که برای ریختن خمیر بر روی سینی فر از قیف قنادی استفاده می‌شود بکار می‌رود.
۱. جدا کردن زرده از سفیده، اندازه‌گیری مواد.
۲. زرده تخم مرغ و یک سوم شکر کمی حرارت داده بهم زده می‌شود.
۳. باقیماندهٔ دو سوم شکر در سه نوبت به سفیده اضافه شده بهم زده می‌شود تا سفیده کاملاً سفت شود.
۴. زرده و سفیدهٔ بهم زده شده با یکدیگر مخلوط می‌شود.
۵. آرد الک شده مخلوط می‌شود.
۶. مایه در قالب ریخته می‌شود.
۷. کیک در دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد پخته می‌شود.
۸. پس از در آمدن از قالب حرارت کیک گرفته می‌شود.
۹. پس از آن با انواع مختلف مواد از جمله خامه ترکیب و تزئین می‌شود.
این روش بخصوص برای درست کردن رولت و کیک اسفنجی‌ای که برای ریختن خمیر بر روی سینی فر از قیف قنادی استفاده می‌شود بکار می‌رود.
زرده و سفیده باهم (جنوایی)
۱. اندازه‌گیری مواد
۲. تخم مرغ کامل و شکر را به درجه ۳۷ سانتیگراد رسانده بهم زده می‌شود.
۳. آرد الک شده مخلوط می‌شود. پس از آن در برخی از انواع کرهٔ آب شده و یا شیر با مایه مخلوط می‌شود.
۴. مایه در قالب ریخته می‌شود.
۵. کیک در دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد پخته می‌شود.
۶. پس از در آمدن از قالب حرارت کیک گرفته می‌شود.
۷. پس از آن با انواع مختلف مواد از جمله خامه ترکیب و تزئین می‌شود.
۱. اندازه‌گیری مواد
۲. تخم مرغ کامل و شکر را به درجه ۳۷ سانتیگراد رسانده بهم زده می‌شود.
۳. آرد الک شده مخلوط می‌شود. پس از آن در برخی از انواع کرهٔ آب شده و یا شیر با مایه مخلوط می‌شود.
۴. مایه در قالب ریخته می‌شود.
۵. کیک در دمای ۱۷۰ درجه سانتیگراد پخته می‌شود.
۶. پس از در آمدن از قالب حرارت کیک گرفته می‌شود.
۷. پس از آن با انواع مختلف مواد از جمله خامه ترکیب و تزئین می‌شود.
نکات هنگام پخت
نکاتی که در هنگام پخت تمام انواع اسفنج کیک‌ها باید در نظر گرفته شود، عبارتند از:
مواد زودتر از یخچال بیرون آورده شده و دمای مواد به سطح دمای اتاق رسانده شده باشد.
اندازه‌گیری باید توسط واحدهای اندازه‌گیری استاندارد انجام گیرد و همچنین کاملاً مطابق با دستور باشد.
هنگام شکستن تخم مرغ نباید پوسته آن به داخل مایه بیفتد.
در هنگام تدارک و آماده کردن مواد باید شکر و آرد از الک گذرانده شود.
ظرفی که برای زدن تخم مرغ استفاده می‌شود باید کاملاً شسته شده باشد. روغنی بودن ظرف باعث می‌شود که تخم مرغ بخوبی کف نکند.
هنگامیکه برای بهم زدن مواد از روش بن ماری استفاده می‌شود باید مواظب بود که حرارت آبجوشی که ظرف در داخل آن قرار می‌گیرد از ۵۰ درجه بالاتر نرود. بالا بودن حرارت باعث می‌شود که مایه به سرعت کف کند اما این کف پایدار نبوده و بعد از افزودن آرد به سرعت چنین کفی می‌خوابد و از کیفیت کیک اسفنجی کاسته می‌شود.
هنگام بهم زدن شکر و تخم مرغ رنگ مایه باید مایل به سفید شود و کف نیز به میزان کافی باشد.
بهم زدن آرد با مایه باید به دقت انجام گیرد. کم بهم زدن بعد از افزودن آرد، بافت بیش از اندازه اسفنجی به کیک می‌دهد و زیاد بهم زدن نیز باعث می‌شود که کف آن از بین رفته و کیک سفت شود.
کره در حرارت ۳۵ تا ۴۰ درجه ذوب شود. شیر نیز کمی گرم شود. می‌توان کره را در داخل شیر گرم ذوب کرد. این دو با تمامی مایه مخلوط می‌شود.
وقتی خمیر آماده شد در قالب ریخته شده و بلافاصله در داخل فر قرار می‌گیرد. ماندن مایه در داخل قالب باعث از بین رفتن کف آن می‌شود. خمیر در حرارت ۱۷۰ درجه پخته می‌شود حرارت بیش از حد باعث سوختگی کناره‌های کیک شده و حرارت کمتر از حد باعث می‌شود که کیک رطوبت خود را از دست داده حالت خشکی به خود بگیرد.
بعد از بیرون آوردن قالب از فر فوراً کیک از قالب در آورده شود.
برای جلوگیری از خشک شدن، باید روی کیک در معرض هوا نباشد و در حالت پوشیده نگهداری شود.
نکاتی که در هنگام پخت تمام انواع اسفنج کیک‌ها باید در نظر گرفته شود، عبارتند از:
مواد زودتر از یخچال بیرون آورده شده و دمای مواد به سطح دمای اتاق رسانده شده باشد.
اندازه‌گیری باید توسط واحدهای اندازه‌گیری استاندارد انجام گیرد و همچنین کاملاً مطابق با دستور باشد.
هنگام شکستن تخم مرغ نباید پوسته آن به داخل مایه بیفتد.
در هنگام تدارک و آماده کردن مواد باید شکر و آرد از الک گذرانده شود.
ظرفی که برای زدن تخم مرغ استفاده می‌شود باید کاملاً شسته شده باشد. روغنی بودن ظرف باعث می‌شود که تخم مرغ بخوبی کف نکند.
هنگامیکه برای بهم زدن مواد از روش بن ماری استفاده می‌شود باید مواظب بود که حرارت آبجوشی که ظرف در داخل آن قرار می‌گیرد از ۵۰ درجه بالاتر نرود. بالا بودن حرارت باعث می‌شود که مایه به سرعت کف کند اما این کف پایدار نبوده و بعد از افزودن آرد به سرعت چنین کفی می‌خوابد و از کیفیت کیک اسفنجی کاسته می‌شود.
هنگام بهم زدن شکر و تخم مرغ رنگ مایه باید مایل به سفید شود و کف نیز به میزان کافی باشد.
بهم زدن آرد با مایه باید به دقت انجام گیرد. کم بهم زدن بعد از افزودن آرد، بافت بیش از اندازه اسفنجی به کیک می‌دهد و زیاد بهم زدن نیز باعث می‌شود که کف آن از بین رفته و کیک سفت شود.
کره در حرارت ۳۵ تا ۴۰ درجه ذوب شود. شیر نیز کمی گرم شود. می‌توان کره را در داخل شیر گرم ذوب کرد. این دو با تمامی مایه مخلوط می‌شود.
وقتی خمیر آماده شد در قالب ریخته شده و بلافاصله در داخل فر قرار می‌گیرد. ماندن مایه در داخل قالب باعث از بین رفتن کف آن می‌شود. خمیر در حرارت ۱۷۰ درجه پخته می‌شود حرارت بیش از حد باعث سوختگی کناره‌های کیک شده و حرارت کمتر از حد باعث می‌شود که کیک رطوبت خود را از دست داده حالت خشکی به خود بگیرد.
بعد از بیرون آوردن قالب از فر فوراً کیک از قالب در آورده شود.
برای جلوگیری از خشک شدن، باید روی کیک در معرض هوا نباشد و در حالت پوشیده نگهداری شود.
