فرق فیلترشکن با VPN - تفاوت Proxy با وی پی ان و مزایا و معایب هر کدام

راهنمای مطالعه :
وی پی ان (VPN) چیست؟
پروکسی چیست؟ معرفی انواع پروکسی ها
فرق فیلترشکن با vpn در چیست؟ کدام ابزار بهتر است؟
وی پی ان چه خطراتی دارد؟

شبکه خصوصی مجازی یا وی پی ان (VPN) که مخفف virtual private network می باشد، یک شبکه خصوصی، درون یک شبکه عمومی (public network) مانند شبکه جهانی وب یا اینترنت می باشد که کاربران را قادر می‌سازد تا داده‌ها را از طریق شبکه‌های مشترک یا عمومی ارسال و دریافت کنند، گویی کامپیوتر یا دستگاه کاربر، مستقیماً به یک شبکه خصوصی (private network) کاملاً جدا متصل است. مزایای یک شبکه خصوص یا VPN برای یک کاربر افزایش عملکرد، امنیت و حفظ حریم خصوصی در برابر هکرها و ابزارهای مدیریتی آسان آن است. این ابزار کاربردی، دسترسی یوزرها را به منابع غیرقابل دسترس در شبکه عمومی مانند اشاره‌ای که در ابتدای همین مطلب به آن اشاره شد، فراهم می‌سازد و معمولاً برای کارمندان و پرسنلی که بصورت دورکاری مشغول به کار هستند و امنیت ارتباطات برای آنها مهم می باشد، با رمزگذاری داده‌ها از طریق وی پی ان استفاده می شود. (البته باید توجه داشته باشید که همه‌ی وی پی ان ها قابل رمزگذاری داده ها را ندارند.)

VPN با ایجاد یک اتصال نقطه به نقطه مجازی (virtual point-to-point)از طریق استفاده از ارتباطات اختصاصی یا با پروتکل‌های تونل زنی بر روی شبکه‌های موجود ایجاد می شود.

انواع VPNها

شبکه های خصوصی مجازی (وی پی ان) را می توان بر اساس چند دسته طبقه بندی کرد:

دسترسی از راه دور یا Remote access

این نوع از وی پی ان، دسترسی کاربران به یک شبکه تجاری و عمومی مانند اینترانت را فراهم می کند. دسترسی بصورت ریموت، برای کارمندان دورکار یک شرکت که نیاز به دسترسی به منابع خصوصی دارند یا یک کارمند سیار شرکت، که نیاز به دسترسی به ابزارهای مهم شرکت بدون قرار گرفتن داده‌ها در معرض اینترنت جهانی، مناسب می باشد. مثلاً تصور کنید که کارمند یک شرکت تولید کننده ابزارهای پرداخت پول، برای تست یا نصب یک دستگاه خودپرداز فروخته شده در یک شهرستان باید بصورت سیار و ریموت با سیستم شرکت ارتباط برقرار کند، وی پی ان از نوع Remote access برای این نوع موقعیت‌ها مناسب می باشد.

وی پی ان از نوع مکان به مکان (Site-to-site)

یک پیکربندی سایت به سایت، دو شبکه را به هم متصل می کند. این نوع از وی پی ان، یک شبکه را در دفاتر مختلف با موقعیت‌های جغرافیایی متفاوت و یا گروهی از دفاتر را به یک مرکز داده وصل می کند.

سایت به سایت مبتنی بر اکسترانت (Extranet-based site-to-site)

در زمینه تنظیمات سایت به سایت، اصطلاحات اینترانت و اکسترانت برای توصیف دو مورد مختلف استفاده می شود. یک VPN سایت به سایت اینترانت، اتصالی را برقرار می کند که در آن سایت های متصل شده توسط VPN به یک سازمان تعلق دارند، در حالی که یک اتصال VPN سایت به سایت اکسترانت (extranet site-to-site VPN) به سایت‌های متعلق به چندین سازمان می پیوندد.

VPNها توانایی ناشناس سازی کامل اتصال آنلاین شما را ندارند، اما می توانند حریم خصوصی و امنیت اتصال شما را افزایش دهند. برای جلوگیری از افشای اطلاعات خصوصی، VPNها معمولاً فقط با استفاده از پروتکل‌های تونل زنی و تکنیک های رمزگذاری، دسترسی از راه دور تأیید شده را مجاز می کنند.

شبکه های وی پی ان در کنار بهره بردن از روش هایی نظیر استفاده از فایروال (Firewall) یا دیواره آتشین، رمزگذاری مختلف از مبدا تا مقصد داده، بصورت استفاده از کلیدهای عمومی و خصوصی، از پروتکل‌های مختلفی نیز مانند پروتکل امنیت اینترنت یا بصورت مخفف آی‌پی‌سک (IPsec)، Transport Layer Security یا امنیت لایه انتقال که به اختصار SSL/TLS نامیده می شود، DTLS، SSTP، MPVPN، SSH، IKEv2 و جدیدترین پروتکل با نام WireGuard که در سال 2020 بوجود آمد، بهره می برد.

در دنیای شبکه‌های کامپیوتری، یک سرور پروکسی، سرور اپلیکیشنی است که به عنوان یک واسطه بین کلاینت درخواست کننده منابع مختلف (مانند کاربری که می خواهد از سایتی بازدید کند و احتیاج دارد تا عکس‌ها و ویدیوهای سایت باز شود) و سرور ارائه دهنده آن منبع (مانند سایت گوگل) عمل می کند. این ابزار بدین صورت عمل می کند که کاربر به جای اتصال مستقیم به سروری که منابع مختلفی مانند یک فایل یا صفحه وب را ارائه می کند، مشتری درخواست را به سرور پروکسی هدایت می کند و این درخواست توسط پروکسی سرور ارزیابی می شود و از طریق پروکسی می تواند داده‌های مورد نیاز خود را دریافت نماید.

معرفی تخصصی پروکسی‌ها

یک پروکسی سرور می تواند در کامپیوتر یک کاربر بصورت لوکال نصب شود و یا در هر نقطه بین کامپیوتر کاربر و سرورهای مقصد در اینترنت قرار بگیرد. نوع دیگری از پروکسی، سرور پروکسی می باشد، که درخواست‌ها و پاسخ‌های اصلاح‌نشده را بررسی می کند، که معمولاً گیت‌وی (gateway) یا گره‌ای میانجی‌ با شبکه‌ای دیگر و یا گاهی اوقات پروکسی تونلینگ نامیده می‌شود. همچنین یک پروکسی فوروارد (forward proxy) یک پروکسی وابسته به اینترنت است که برای بازیابی داده ها از طیف گسترده ای از منابع (در بیشتر موارد در هر نقطه از اینترنت) استفاده می شود. پروکسی معکوس، معمولاً یک پروکسی داخلی است که به عنوان ابزاری برای کنترل و محافظت از دسترسی به سرور در یک شبکه خصوصی استفاده می شود.

آیا هنگام جستجو در اینترنت نگران حریم خصوصی خود هستید؟ آیا نگران این موضوع هستید که هکرها، دولت‌های بیگانه یا شرکت‌ها خصوصی سودجود می خواهند اطلاعات شخصی شما مانند پی بردن به تاریخچه بازدید شما از سایت‌های مختلف، فایل‌هایی که دانلود می‌کنید یا لینک‌هایی که کلیک می‌کنید، را ردیابی کنند؟

امروزه با اوج گیری شرکت‌های تبلیغاتی مختلف، کشورها، هکرها و همچنین تحریم‌های مختلف، استفاده از یک شبکه خصوصی مجازی (VPN) یا سرور پراکسی برای پنهان کردن موقعیت مکانی و IP آدرس شما از دید هر نوع ابزاری، به امری ضروری تبدیل شده است و مسلماً برای برطرف کردن این تهدیدات و مشکلات با اسامی مانند وی پی ان و پروکسی برخورد کرده اید.

اما توجه داشته باشید: تفاوت های قابل توجهی بین پروکسی و VPN وجود دارد. در حالی که هر دو ابزار می توانند از هویت شما محافظت کنند، تنها یک VPN خوب با پشتیبانی قدرتمند است که می تواند داده های شما را هنگام استفاده از اینترنت یا ارتباطات داخلی ذکر شده با سرورتان رمزگذاری کند و فقط VPN می تواند به پنهان کردن فعالیت آنلاین شما از هکرها، کشورها و شرکت هایی که به دنبال کسب اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات زندگی خصوصی شما در اینترنت هستند، کمک کند.

VPN ها و سرورهای پروکسی چه ابزارهایی هستند؟

هم VPNها و هم سرورهای پروکسی ابزارهایی هستند که از می توان آنها، برای کمک به خصوصی نگه داشتن فعالیت خود هنگام مرور اینترنت، ارسال ایمیل، خواندن پیام آنلاین، پخش ویدئو و دانلود فایل ها استفاده کنید. اما هر دوی این ابزارها به روش های مختلفی کار می کنند.

سرور پروکسی کامپیوتری است که بین شما و سرور قرار می گیرد و هنگام دسترسی به اینترنت به عنوان یک دروازه عمل می کند. هنگامی که از لپ تاپ، تبلت، تلفن هوشمند یا هر دستگاه دیگری به وب سایت خاصی، برنامه پخش ویدیو یا برنامه اشتراک فایل متصل می شوید، ابتدا به یک پروکسی متصل شوید پس از انجام این کار، از طریق یک سرور میزبان واسط به سایت یا برنامه متصل خواهید شد.

اگر می خواهید هویت خود را هنگام بازدید از وب‌سایت‌ها و اپلیکیشن‌ها مانند اینستاگرام یا سرویس استریم آنلاینی مانند توییچ و یا سایت اشتراک‌گذاری فایلی از دید شرکت‌های مختلف پنهان نگه دارید، بطوری که فقط آدرس IP سرور پروکسی شما در سایت های مختلف ثبت شود، پروکسی ابزار مفید و با کاربری ساده برای استفاده از این موارد می باشد. با این ابزار، هویت و موقعیت مکانی واقعی شما از این سایت‌ها و برنامه ها پنهان می ماند.

پروکسی ها انواع مختلفی دارند. در اینجا سه ​​مورد از رایج ترین آنها آورده شده است.

پروکسی های HTTP

این پروکسی‌ها فقط مخصوص بازدید از وب سایت‌ها می باشد. شما از این پروکسی ها برای دسترسی به وب سایت ها استفاده می کنید. همچنین می توانید از این نوع پروکسی برای دسترسی به محتوای محدود جغرافیایی استفاده کنید. به عنوان مثال، ممکن است یک وب سایت، ویدیوی آنلاین یا پخش زنده فوتبالی را برای منطقه شما قطع یا محدود کرده باشد. با استفاده از یک HTTP پروکسی، می توانید برای ورود به سایت میزبان ویدیو استفاده کنید و محل زندگی خود را برای سایتی که آدرس IP اصلی شما برای تماشای آن محدود کرده است پنهان کنید.

پراکسی‌های SOCKS5

این پروکسی ها در کنار بازدید از وب سایت ها و از استفاده از خدمات آنها می توانند برای استفاده از نرم افزارها و گیم های مختلف کاربردی باشند. شما می‌توانید از پروکسی SOCKS5 برای دسترسی به خدمات پخش ویدیو، سایت‌های اشتراک‌گذاری فایل یا بازی‌های آنلاین استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که اتصال به یک برنامه از طریق پراکسی SOCKS5 رایگان ممکن است سرعت اینترنت شما را بسیار کاهش دهد، چون که در پراکسی‌های رایگان، به دلیل تبلیغاتی بودن آنها و جذب مشتری، آپشن‌ها و ابزارهای ضعیف، پشتیبانی کم و زیرساخت کندتر استفاده شده است.

پروکسی های ترَنسپَرِنت (Transparent proxies)

شما ممکن است گاهی اوقات بدون اینکه متوجه شده باشید، از این پروکسی Transparent استفاده کرده باشید. مثلاً کارمندان یک اداره یا یک شرکت، والدین و سرپرستان یک خانواده، مسئولین مدارس یا کتابخانه‌ها، ممکن است یک پروکسی Transparent را برای محدود کردن استفاده از اینترنت و به عنوان راهی برای فیلتر کردن محتوای کاربر در هنگام اتصال به اینترنت یا مسدود کردن دسترسی کاربران به وب سایت‌های خاص استفاده کنند.

فرق فیلترشکن با VPN

VPN شبیه به یک پروکسی است، اما به جای کار با یک یا چند برنامه‌ یا وب سایت‌های خاص، تمام اتصال به اینترنت دستگاه شما تحت پوشش قرار می دهد، بطوری که با هر سایتی که بازدید می کنید یا هر برنامه ای که به آن دسترسی دارید و به اینترنت نیاز دارند را کنترل می کند.

مانند یک پروکسی، هنگامی که پس از اولین ورود به VPN از یک وب سایت بازدید می کنید، آدرس IP شما پنهان و آدرس آی پی شما، به آدرس IP ارائه دهنده VPN شما تغییر می کند، مثلاً شما برای دانلود و آپدیت درایور کارت گرافیک Nvidia با استفاده از وی پی ان می توانید از یک کاربر ایرانی به یک کاربر یونانی تبدیل شوید و دانلودتان را انجام دهید. همچنین وی پی ان از هویت شما محافظت می کند و بر خلاف یک پروکسی، که فقط IP آدرس شما را در هنگام گشت و گذار از وب سایت های مختلف تغییر می دهد، کل نرم افزارها و ابزارهای وابسته به اینترنت را تحت پوشش خود قرار می دهد.

خطرات استفاده از وی پی ان رایگان

در اکثر کشورها، سرویس وی پی ان قانونی با پرداخت هزینه توسط شرکت‌هایی مختلفی ارائه می شود. اما شما می توانید از طریق ارائه دهندگان VPN رایگان به اینترنت دسترسی داشته باشید. ولی این رایگان بودن خطرات را با خود به همراه می آورد، مثلاً شرکت‌هایی که بصورت رایگان وی پی ان عرضه می کنند، احتمال دارد، داده‌های شخصی شما را با اشخاص ثالث به اشتراک بگذارند و یا به قصد فروش اطلاعات شما اقدام به عرضه وی پی ان رایگان کنند.

در ادامه این مطلب قصد داریم به معرفی مهمترین تفاوت های VPNها و پروکسی‌ها بپردازیم :

1- VPN ها اطلاعات شما را رمزگذاری می کنند

بزرگترین مزیت VPN نسبت به سرور پروکسی همین ویژگی رمزگذاری می باشد. با فعال بودن VPN، تمام فعالیت‌های آنلاین شما، رمزگذاری می شود. این ویژگی به این دلیل اهمیت دارد که هکرها، سازمان‌های دولتی، کسب‌وکارها یا هر کس دیگری نمی‌توانند کارهایی که شما در حالت آنلاین انجام می‌دهید را مانیتور کنند.

2- ارائه دهندگان VPN حریم خصوصی آنلاین (online privacy) را ارتقا می دهند

اگر می‌خواهید حریم خصوصی کاملی در اینترنت داشته باشید، از یک ارائه‌دهنده VPN که خط‌مشی عدم ورود به حرم خصوصی کاربر را بصورت شما بیان می کند و در قراردادهایش به این موضوع اشاره شفافی دارد، سرویس خود را خریداری کند. این تعهد از این جهت اهمیت دارد که شرکت معتبر ارائه دهنده وی پی ان متعهد می شود که فعالیت شما را در زمانی که از سرویس این شرکت برای اتصال به اینترنت استفاده می کنید، ردیابی و ذخیره نمی کند و ارائه دهنده هیچ داده ای برای دادن به هر کس دیگری که خواهان اطلاعاتی درباره سایت هایی است که شما بازدید می کنید یا فایل هایی که به اشتراک می گذارید، نخواهند داشت. از سوی دیگر، یک پروکسی رایگان ممکن است بر ترافیک شما نظارت داشته باشد و داده ها را به اشخاص ثالث بفروشد.

3- سرعت بسیار پایین اینترنت پس از استفاده از پروکسی‌های رایگان

هم سرورهای پراکسی و هم VPN ها بسته به تعداد کاربرانی که همزمان از این سرویس ها استفاده می کنند، می توانند سرعت اینترنت شما را کاهش دهند. با این حال، کانکشن‌های رایگان پراکسی، به دلیل پشتیبانی کمتر، تنظیمات سرور ضعیف و زیرساخت کندتر می توانند اینترنت کند و ناامن را ارائه دهند.

4- هزینه ماهیانه برای استفاده از وی پی ان های قدرتمند

استفاده از پروکسی ها اکثر رایگان و ساده می باشد، همچنین برخی از شرکت‌ها VPN های رایگان نیز ارائه می دهند اما اگر می خواهید از اینترنتی امن و پرسرعت لذت ببرید باید هزینه ماهیانه نسبتاً زیادی را پرداخت کنید. بسیاری از کارشناسان فناوری توصیه می‌کنند با از خدمات یک شرکت ارائه‌دهنده VPN پولی استفاده کنید، زیرا خدمات پولی اغلب حریم خصوصی شما، امنیت داده‌ها و پشتیبانی قابل‌ اعتمادتری را ارائه می‌دهند.

امروزه با گسترش فناوری و توجه ویژه کسب و کارها به استفاده از کامپیوتر و تمایل کارفرمایان به استخدام افرادی که توانایی کار با کامپیوتر و مهارت استفاده از نرم افزارهای مختلف کامپیوتری را دارند افزایش بسیاری یافته است. اگر به دنبال آموزش مهارت های کامپیوتر مانند آموزش اکسل (Microsoft Office Excel 2016)، آموزش نرم افزار Microsoft Word 2016، آموزش تایپ ده انگشتی، آموزش نرم افزار Microsoft PowerPoint 2016 هستید به مطلب زیر مراجعه نمایید :

مجموعه آموزش مهارت های کاربردی کامپیوتر (ICDL) - کلیک کنید