لهجه بریتیش - تاریخچه، ویژگی ها و راه های تقویت آن
آیا تا به حال سعی کردهاید
لهجه بریتیش (بریتانیایی) داشته باشید؟ لهجه بریتانیایی که به انگلیسی استاندارد و یا انگلیسی ملکه معروف است، به اختصار RP یا (Received Pronunciation) نامیده میشود و چیزی است که اغلب غیر بریتانیاییها به شنیدن آن به عنوان لهجه بریتانیایی عادت دارند مخصوصا زمانی که به سراغ شنیدن اخبار بیبیسی میروند. بسیاری از افراد در سراسر جهان به سراغ یادگیری زبان انگلیسی به عنوان یک زبان بین المللی میروند. اما پس از مدتی متوجه تفاوتی آشکار بین گویشها و لهجههای مختلف انگلیسی در بین مردم در سراسر جهان میشوند. در واقع با شنیدن پادکستها و دیدن ویدیوهای مختلف از افرادی که انگلیسی زبان مادریشان است تفاوتی بین گویندگان در قسمتهای آمریکای شمالی نسبت به منطقه بریتانیا و همچنین قسمتهای استرالیا و اقیانوسیه احساس میشود. فارغ از اینکه نهایتاً به کدام یک از گویشها و لهجههای انگلیسی برای یادگیری علاقهمند میشوید، بسیاری از افراد هستند که انگلیسی استاندارد و اصولی را در لهجه بریتیش خلاصه میکنند و سعی در یادگیری آن دارند. در این مقاله نیز ما سعی میکنیم اندکی در مورد انگلیسی بریتانیایی و
لهجه بریتیش صحبت کنیم، تفاوتهای ساختاری آن را نسبت به سایر لهجهها و گویشها بیان کنیم و در نهایت مناطقی را که در آن به این لهجه بیشتر صحبت میشود به شما معرفی کنیم.
انگلیسی بریتانیایی چیست؟
انگلیسی بریتانیایی (British English or BrE) یا انگلیسی استاندارد، زبان انگلیسی مورد استفاده در بریتانیای کبیر بوده که متمایز از زبانی است که در جاهای دیگر جهان استفاده میشود. در واقع تفاوتهای قابل توجهی در انگلیسی رسمی و نوشتاری در بریتانیا وجود دارد. به عنوان مثال، صفت wee تقریباً به طور انحصاری در بخشهایی از اسکاتلند، شمال شرق انگلستان، ایرلند و گاهاً در یورکشایر استفاده میشود، در حالی که به جای آن، صفت little در جاهای دیگر جهان که انگلیسی صحبت میکنند غالب است. مورد ذکر شده تنها یکی از تفاوتهای
لهجه بریتیش نسبت به سایر لهجههای انگلیسی است. اَشکال گفتاری انگلیسی در بریتانیا به طرز قابل توجهی بیشتر و متنوعتر از سایر مناطق جهان که در آن انگلیسی صحبت میکنند است. با این وجود در انگلیسی نوشتاری در بریتانیا درجهای از یکنواختی و یکسانی وجود دارد که این را میتوان با اصطلاح انگلیسی بریتانیایی توصیف کرد. با این توصیفات کاربرد یک مفهوم یکسان برای انگلیسی بریتانیایی یا همان لهجه بریتیش در زبان گفتاری دشوارتر است. به گفته تام مک آرتور در راهنمای دیکشنری آکسفورد، لهجه بریتیش همه ابهامات و تنشهای موجود در کلمه "بریتانیایی" را به اشتراک میگذارد و در نتیجه میتواند به دو صورت، بسیار گسترده و پیچیده و یا محدود و قابل درک تفسیر شود. در واقع به طور کلی با یک ابهام مشخص با لهجه بریتیش مواجه هستیم. لذا بهره گیری از مشاوران و منتورهای متخصص و مسلط به
لهجه بریتیش میتواند برگ برنده هر کس در یادگیری این لهجه باشد. شاید لازم باشد به سراغ فرادرس بروید و نگاهی به آموزشهای آن در حوزه یادگیری انگلیسی بریتانیایی بیندازید.
تاریخچه
انگلیسی یک زبان با ریشه ژرمنی است که از گویشهای آنگلو-فریزی که توسط مهاجران ژرمنی از مناطق مختلف شمال غربی آلمان و شمال هلند به بریتانیا آورده شده، سرچشمه گرفته شده است. تا قبل از آن جمعیت ساکن در منطقه بریتانیا عموما به زبان برایتونیک صحبت میکردند. این زبان تلفیقی از زبانهای ولزی، کورنیش و کامبریک بود که تا مدتها به دلیل دور بودن منطقه بریتانیا از اروپای مرکزی به عنوان زبان عامیانه مردم شناخته میشد. در ابتدای شکل گیری زبان انگلیسی، گروه متنوعی از گویشها وجود داشت که منعکس کننده پادشاهی گسترده آنگلوساکسون در انگلستان بود. اما در بین تمامی آنها نهایتا لهجه لایت وست ساکسون بر جامعه غلبه شد. این لهجه و گویش که به انگلیسی باستانی نیز شهرت دارد نهایتاً تحت تاثیر دو موج تهاجم از شمال اروپا توسط اسکاندیناویاییها در قرن هشتم میلادی و سپس نورمنها در قرن یازدهم میلادی قرار گرفت. این دو تهاجم باعث شد تا زبان انگلیسی تا حدی از ریشه آنگلوساکسون خود فاصله بگیرد و مرور و در طول سالیان به انگلیسی معیار که امروزه در اکثر کشورهای منطقه بریتانیا وجود دارد تبدیل شود.
گویش ها و لهجه ها
گویشها و لهجهها در بین چهار کشور بریتانیا یعنی انگلیس، اسکاتلند، ولز و ایرلند و همچنین در هر کشور به صورت مجزا بسیار متفاوت است. بخشهای اصلی در انگلستان با لهجه انگلیسی معیار که شامل لهجههای انگلیسی جنوبی، لهجههای برگرفته از کشورهای غربی اروپا، انگلیسی شرقی یا لهجه میدلند و همچنین لهجههای انگلیسی شمالی که به زبان اسکاتلندی یا گالیک نزدیک هستند صحبت می کنند. در کشور ولز نیز به انگلیسی ولزی، در ایرلند شمالی به انگلیسی اولستر و در اسکاتلند به انگلیسی اسکاتلندی یا زبان گالیک صحبت میشود. البته در مورد اصوات و نحوه بیان در قسمتهای مختلف بریتانیا پژوهشهای مختلفی صورت گرفته که از مهمترین آنها میتوان به پروژه صداها که توسط بی بی سی اجرا می شود اشاره کرد. در این پروژه از مردم سراسر بریتانیا دعوت شده که جملاتی را به گویش محلی خود ضبط کرده و برای آنها بفرستند. دانشگاه لیدز نیز پس از آخرین بررسی عمده خود در مورد لهجهها و گویشهای انگلیسی، اعلام کرد که در سراسر بریتانیا و در مناطق مختلف حدود پنج گویش اصلی و نزدیک به ۵۰۰ روش برای ادای کلمات و جملات وجود دارد.
مناطق مختلف بریتانیا
اکثر مردم بریتانیا با لهجه یا گویش منطقهای صحبت میکنند. با این حال نزدیک به 2 درصد از جمعیت کل بریتانیا با لهجهای به نام Received Pronunciation یا RP که به آن انگلیسی ملکه، انگلیسی آکسفورد و انگلیسی بیبیسی نیز گفته میشود صحبت میکنند. این لهجه که اساساً منطقهای نیست از ترکیبی از گویشهای میدلند و انگلیسی جنوبی که در اوایل دوره مدرن در لندن صحبت میشد سرچشمه میگیرد. به همین دلیل اغلب به عنوان الگویی برای آموزش زبان انگلیسی به زبان آموزان خارجی استفاده می شود. البته در سایر نواحی بحث کمی متفاوت است. در جنوب شرقی لهجههای متفاوتی وجود دارد. لهجه کاکنی Cockney که توسط برخی از ساکنان لندن شرقی صحبت میشود به طرز چشمگیری با لهجه RP متفاوت است. معمولا درک زبان عامیانه کاکنی برای افراد خارجی کمی دشوار است. هرچند میزان استفاده از آن بسیار کم بوده و معمولا در بین گروههای خاص صحبت میشود. در کنار آن نیز لهجه استاوری Estuary در دهههای اخیر بسیار همه گیر شده که برخی از ویژگیهای RP و برخی از Cockney را دارد. از طرفی در دهههای اخیر مهاجرت از سراسر جهان به بریتانیا افزایش یافته است. لذا افراد با زبانهای مختلف وارد این قلمرو شده و تغییراتی ناگزیر در نحوه تلفظ در سطح جامعه بوجود آمده است. بررسیهایی که در سال 2015 توسط اداره آموزش داخلی انگلستان انجام شد نشان داد که بیش از 150 زبان مختلف در داخل کشور توسط خانوادههای دانشآموزان این کشور صحبت میشود. در نتیجه، بریتانیاییها با ترکیبی از لهجهها، بسته به قومیت، محله، طبقه، سن، تربیت و عوامل مختلف دیگر صحبت میکنند.
ویژگی های خاص لحجه بریتیش
لهجه بریتانیایی به خودی خود دارای مشخصههایی است که آن را از سایر گویشها و لهجهها مجزا میکند. به این ترتیب که با شنیدن جملاتی از لهجه بریتانیایی به راحتی میتوانید تمایز آن را متوجه شوید. ویژگیهای واجشناختی که مشخصه انگلیسی بریتانیایی و
لهجه بریتیش است حول تلفظ حرف R و همچنین T دندانی و برخی دیگر از ادغام سازی اصوات مخصوص این گویش است.
صدای T
حرف T در بعضی لهجههای بریتیش مثل لهجه cockney تلفظ نمیشود. معمولاً بجای تلفظ حرف T یک مکث کوتاه از ته حلق استفاده میشود. از نظر ساختاری این عمل T-glottalisation نامیده میشود. به عنوان مثال کلمه mountain به صورت moun-ain تلفظ شده و حرف T در آن خورده میشود. البته این عمل در همه لهجههای بریتیش وجود ندارد و در بسیاری از آنها حرف T کاملا تلفظ شده و کلمه به صورت کامل ادا میشود. به علاوه دیده شده که در برخی از نواحی از حرف D به جای T استفاده میکنند که این مشخصه لهجه آمریکایی بوده و کمتر در بریتانیا به کار میرود. در واقع در موقعیتهای رسمی خوردن حرف T و یا استفاده از D به جای T کمتر استفاده شده و غیرمحترمانه محسوب میشود و ترجیحا کلمات اصولی بیان میشوند.
صدای R
در اکثر مناطق انگلستان، به غیر از مناطق غربی و شهرهای آن محدوده، حرف صامت R تلفظ نمیشود. در واقع اگر پس از حرف R یک حرف مصوت وجود نداشته باشد، R حذف شده و در عوض مصوت قبلی طولانیتر میشود. این پدیده به نام non-rhoticity شناخته می شود. به عنوان مثال در کلمه Car حرف R انتهایی حذف شده و A کشیده میشود و Caa بیان میشود. البته در برخی مناطق تمایل به استفاده از R بین کلمهای که به مصوت ختم میشود و کلمه بعدی که با مصوت شروع میشود وجود دارد. این R نفوذی نامیده میشود. به عنوان مثال I saw it برای ادغام کلمات و ادای سریعتر به I saw-rit تبدیل میشود.
حرف U
تفاوت آشکاری بین تلفظ حرف U در لهجه بریتیش و لهجه امریکن وجود دارد. تقریباً در تمامی نواحی بریتانیا حرف u به صورت ew تلفظ میشود. درست در طرف مقابل برای لهجه آمریکایی حرف u به صورت oo بیان میشود. به عنوان مثال کلمه Student در
لهجه بریتیش به صورت Stewdent و در لهجه آمریکن به صورت Stoodent ادا خواهد شد. البته در موارد بسیاری هم حرف U با آواهایی مثل /uː/ ، /e/ یا /a/ بیان میشود. همه این موارد در واقع به خود کلمه و گاهی جایگاه قرارگیری کلمه در جمله بستگی دارد. مثلا کلمه Curb باید به صورت Kerb بیان شود و یا Subtle به صورت Saatel بیان خواهد شد.
افراد در گروه ها
از نظر گرامری نیز در
لهجه بریتیش تمایزات آشکاری داریم. در انگلیسی بریتانیایی استفاده از فعل جمع برای اسامی مفرد بسیار بیشتر از انگلیسی آمریکایی کاربرد دارد. البته این بیشتر در مورد اسامی مفردی که دربرگیرنده مجموعهای در خود هستند صادق است. به عنوان مثال در جمله All the world are good and agreeable in your eyes میتوانیم این مورد را ببینیم. برای مقایسه میتوان The world is blinded by his fortune and consequence را در نظر گرفت که به شکل درستتر از فعل مفرد برای اسم مفرد استفاده شده است. البته در متون ادبی گاهی برای زیبایی بخشیدن به متن از تناقضات دستوری استفاده می کنند که آنها جزو گفتار رایج در نظر گرفته نمیشود. پس اگر جایی جملاتی شبیه به این را شنیدید احتمالا با یک بریتانیایی روبرو هستید.
راه های تقویت لهجه بریتیش
اگر تمایل دارید که انگلیسی را با لهجه بریتانیایی شروع کنید و یا لهجه بریتیش خود را تقویت کنید راه کارهای زیادی پیش روی شماست. مواردی که در ادامه ذکر میشوند از ضروریات پیشرفت در زبان و مخصوصا
لهجه بریتیش است که مدرسین فرادرس به آنها تاکید ویژه دارند. سعی کنید که به صورت روزمره خود را درگیر این موضوعات کنید.
فیلم و سریال بریتانیایی ببنید
فیلم دیدن یکی از راههای تقویت لهجه بریتیش است. دیدن شخصیتهای مختلف در فیلمها و همزمان گوش دادن به لحن صحبت کردن آنها به مرور ذهن شما را به تجزیه و تحلیل یک زبان خارجی عادت میدهد. زبان شناسان بر این باورند ذهن در برابر صداهایی که قادر به درکشان نیست به مانند نویز برخورد میکند. اما زمانی که در حال تماشای فیلم هستید به صورت بصری میتوان بسیاری از موقعیتها را درک کرد و کلمات و جملات نامفهوم را حدس زد. تماشای فیلم برای تقویت زبان و لهجه بسیار کاربردی است.
موسیقی و پادکست با لهجه بریتیش گوش کنید
گوش کردن نیز به مرور ذهن شما را نسبت به جملات غریبه آشناتر میکند. توجه داشته باشید که همه فرهنگها دارای موسیقی خاص خود هستند. در مورد بریتانیا و لهجه بریتیش نیز همین مسئله صادق است. میتوانید انبوهی از موسیقیهای فولک، پاپ و … بیابید که به تقویت زبان انگلیسی و
لهجه بریتیش شما کمک میکند. همان گونه که در زبان فارسی و با شنیدن موسیقی فارسی به دفعات، به مرور به آن مسلط شده و آن را حفظ میکنید در مورد موسیقیهای خارجی نیز به همین ترتیب است. بعد از مدتی گوش دادن متوجه میشوید که میتوانید به راحتی با خواننده همخوانی کنید.
اخبار جهان را به لهجه بریتیش دنبال کنید
در جریان قرار گرفتن اخبار روز با یک زبان خارجی یکی از راههای فوق العاده برای تقویت زبان انگلیسی است. ممکن است که در ابتدای راه بسیار سخت و نامفهوم به نظر برسد. اما به مرور به شنیدن عادت میکنید و میتوانید اخبار مختلف را ناخودآگاه تجزیه و تحلیل کنید. حال اگر به دنبال لهجه بریتیش هستید بهترین راه گوش دادن به بیبیسی است.
با افراد انگلیسی زبان به گفت و گو بپردازید
شاید شنیده باشید که آدمها در محل سریعتر زبان مردم آنجا را یاد میگیرند. پس سعی کنید خود را در چنین موقعیتی قرار دهید. اپلیکیشنها، برنامهها و وبسایتهای مختلفی وجود دارند که با استفاده از آنها میتوانید به گفت و گو با افراد مختلف در سراسر جهان بپردازید. نگران نباشید و حتما این کار را امتحان کنید. یکی از بهترین راههای تقویت زبان و لهجه وادار کردن خود به صحبت کردن با افراد مختلف است. حال اگر این افراد از کشورهای بریتانیا باشند قطعا بیشتر به شکل گیری لهجه شما کمک خواهند کرد.
در فرهنگ بریتانیایی غرق شوید
لمس کردن هر آنچه که به فرهنگ بریتانیایی نزدیک است به شما در شکل گیری
لهجه بریتیش کمک بسیاری میکند. تمامی مواردی که در بالا ذکر شد به همراه استفاده از کتاب، جزوه، نرم افزارهای کاربردی، شبکههای اجتماعی و … کمک حالتان برای پیشرفت در این حوزه است. برای مثال میتوانید از امروز شروع کنید، یک اکانت در یکی از شبکههای اجتماعی بسازید و هر روز یک استوری از خود با بیان یک جمله به زبان انگلیسی و لهجه بریتیش منتشر کنید. شاید در ابتدا سخت به نظر برسد اما به مرور به آن عادت میکنید و راحتتر این کار را انجام میدهید.
نتیجه گیری و سخن آخر
در این مقاله سعی شد تا با بررسی تاریخچه و ویژگیهای انگلیسی بریتانیایی و
لهجه بریتیش یک تصویر کلی نسبت به آن ترسیم شود. با مقایسه خود نسبت به این تصویر میتواند جایگاه خود را در مسیر یادگیری زبان انگلیسی به درستی درک کنید. در مسیر یادگیری از آموزشهای مناسب و اصولی بهره بگیرید. آموزشهایی که تعاملتان را با زبان انگلیسی با لهجه بریتیش افزایش میدهند بیشتر کاربردی هستند. در این زمینه فرادرس آموزشهای متنوعی دارد که نسبت به سطح شما و نیازهایتان میتواند بسیار کمک حالتان باشد.