محله خوردین تهران کجاست؟ | نقشه محله خودرین
شهرک غرب پاییز ۱۳۴۰، روستای خوش آب و هوا و مسیحینشینی به نام خوردین بود. که توسط گروهی از مهندسان آمریکایی با رؤیای ساخت تهران مدرن، تبدیل به شهرک شد. این شهرک بهدلیل شباهت شهرسازیاش با مدلهای آمریکایی، شهرک غرب نام گرفت که بعد از پیروزی انقلاب به افتخار بیتالمقدس، شهرک قدس نامیده شد.
مهندسان آمریکایی بهروزترین خانههای ویلایی را در این منطقه طراحی کرده بودند. آمریکاییها که در آن زمان، اکثریت ساکنان این محله را تشکیل میدادند، با نفوذی که داشتند، مدرسه، ورزشگاه و امکانات تفریحی وسیعی با کمکهای دولت پهلوی در این شهرک بهوجود آوردند. اجرای برنامههایی با عنوان مدرنیزاسیون پایتخت در دوران پهلوی، نقش مؤثری در شکلگیری این محله داشت.
شهرسازی مدرن و متفاوت شهرک غرب این تصور را ایجاد میکند که این محله تهران هیچ نماد تاریخی و قدیمی ندارد، درحالیکه بلوار خوردین (یکی از بلوارهای اصلی شهرک غرب) که میدان صنعت را به خیابانهای ایران زمین، هرمزان و بلوار دادمان (پونک باختری) متصل کرده، در روزگار قدیم روستایی خوش آب و هوا به همین نام بود؛ روستایی که هنوز میتوان آثارش را در درختهای تنومند حاشیه بلوار و شرشر جوی زلال بازمانده از قنات روستا دید؛ روستایی که سالهاست فراموش شده و از آن جز نامش یعنی خوردین چیزی نمانده است. ده خوردین در دوره ناصرالدین شاه ابتدا جزو املاک مستوفیالممالک بود که درختان کهنسالش بهخصوص در باغ مشهورش (محل فعلی دفتر آستان قدسرضوی در خیابان ایرانزمین) هنوز باقی ماندهاند. در کتب تاریخی، از این محل با نامهای «خوردین» یا «خُردین» بهمعنای تپه و برجستگی زمین و به تفسیری دیگر، خور (خورشید) یادشده است. باغ اربابی خوردین و قنات خوردین میراث تاریخی شهرک غرب هستند که امروز حصارکشی شده و ورود عموم در آن ممنوع است.
شهرسازی مدرن و متفاوت شهرک غرب این تصور را ایجاد میکند که این محله تهران هیچ نماد تاریخی و قدیمی ندارد، درحالیکه بلوار خوردین (یکی از بلوارهای اصلی شهرک غرب) که میدان صنعت را به خیابانهای ایران زمین، هرمزان و بلوار دادمان (پونک باختری) متصل کرده، در روزگار قدیم روستایی خوش آب و هوا به همین نام بود؛ روستایی که هنوز میتوان آثارش را در درختهای تنومند حاشیه بلوار و شرشر جوی زلال بازمانده از قنات روستا دید؛ روستایی که سالهاست فراموش شده و از آن جز نامش یعنی خوردین چیزی نمانده است. ده خوردین در دوره ناصرالدین شاه ابتدا جزو املاک مستوفیالممالک بود که درختان کهنسالش بهخصوص در باغ مشهورش (محل فعلی دفتر آستان قدسرضوی در خیابان ایرانزمین) هنوز باقی ماندهاند. در کتب تاریخی، از این محل با نامهای «خوردین» یا «خُردین» بهمعنای تپه و برجستگی زمین و به تفسیری دیگر، خور (خورشید) یادشده است. باغ اربابی خوردین و قنات خوردین میراث تاریخی شهرک غرب هستند که امروز حصارکشی شده و ورود عموم در آن ممنوع است.
این محلهٔ نسبتاً کوچک، بین محلههای مشهور شهرک غرب و سعادت آباد قرار دارد و گاهی به اشتباه بخشی از آنها به حساب میآید. نام این محله از روستای تاریخی خوردین گرفته شدهاست اما به علت اینکه بیشتر خیابانهای این محله با واژه توحید نامگذاری شده اند، این محله میان مردم با این نام نیز معروف است.
روستای خوردین یکی از روستاهای نزدیک به تهران قدیم بودهاست. محله شهرک غرب روی این روستای قدیمی بنا شدهاست.
اکنون ممکن است شهرسازی جدید شهرک غرب برای بسیاری از مردم این تصور را ایجاد کند که این محله تهران هیچ نماد تاریخی و قدیمی ندارد، در حالی که بلوار خوردین (یکی از بلوارهای اصلی شهرک غرب) که میدان صنعت را به خیابانهای ایران زمین، هرمزان و بلوار دادمان (پونک باختری) متصل کرده، در روزگار قدیم روستایی خوش آب و هوا به همین نام بود؛ روستایی که هنوز میتوان آثارش را در درختهای تنومند حاشیه بلوار و شرشر جوی زلال بازمانده از قنات روستا دید؛ روستایی که سالهاست فراموش شده و از آن جز نامش یعنی «خوردین» چیزی نماندهاست.
اکنون ممکن است شهرسازی جدید شهرک غرب برای بسیاری از مردم این تصور را ایجاد کند که این محله تهران هیچ نماد تاریخی و قدیمی ندارد، در حالی که بلوار خوردین (یکی از بلوارهای اصلی شهرک غرب) که میدان صنعت را به خیابانهای ایران زمین، هرمزان و بلوار دادمان (پونک باختری) متصل کرده، در روزگار قدیم روستایی خوش آب و هوا به همین نام بود؛ روستایی که هنوز میتوان آثارش را در درختهای تنومند حاشیه بلوار و شرشر جوی زلال بازمانده از قنات روستا دید؛ روستایی که سالهاست فراموش شده و از آن جز نامش یعنی «خوردین» چیزی نماندهاست.
موقعیت و تاریخچه
روستای خوردین در ۶ کیلومتری جنوب شرقی امامزاده صالح فرحزاد و ۲ کیلومتری ده ونک قرار داشت. طبق کتاب «جغرافیای تهران» این روستا ۸۵ نفر سکنه داشت که همه مسیحی بودند. ده خوردین در دوره ناصرالدین شاه نخست جزو املاک مستوفیالممالک بود که درختان کهنسالش به ویژه در باغ مشهورش هنوز باقی ماندهاند.
در کتب تاریخی، از این محل با نامهای «خوردین» یا «خُوَردین» به معنای تپه و برجستگی زمین یاد شدهاست.
روستای خوردین در ۶ کیلومتری جنوب شرقی امامزاده صالح فرحزاد و ۲ کیلومتری ده ونک قرار داشت. طبق کتاب «جغرافیای تهران» این روستا ۸۵ نفر سکنه داشت که همه مسیحی بودند. ده خوردین در دوره ناصرالدین شاه نخست جزو املاک مستوفیالممالک بود که درختان کهنسالش به ویژه در باغ مشهورش هنوز باقی ماندهاند.
در کتب تاریخی، از این محل با نامهای «خوردین» یا «خُوَردین» به معنای تپه و برجستگی زمین یاد شدهاست.
تحولات سریع شهرسازی
زمینهای این روستا از دهه ۱۳۴۰ خورشیدی تفکیک شدند و از اوایل دهه ۵۰، شرکتهای بزرگ ساختمانسازی خارجی و داخلی شروع به احداث بناهای گوناگون در آن کردند. شهر نشینی و زندگی مدرن در محله شهرک غرب با سرعتی باورنکردنی پیش رفت و از ده تاریخی خوردین جز نامی روی تابلو چیزی باقی نماند. فازهای مختلف طرح شهرک غرب به سرعت اجرا شدند و خیابانها و بلوارهای عریض و منظم روی بقایای کوچه باغهای خوردین را گرفتند، تا جایی که امروز عابران پیاده و سواره نا آگاه که بلوار خوردین را طی میکنند تا به مقصدشان برسند، حتی یک لحظه هم به ذهنشان خطور نمیکند دارند از دل روستای خوش آب و هوایی میگذرند که صدای آب قناتش هنوز از امتداد خیابان شنیده میشود.
زمینهای این روستا از دهه ۱۳۴۰ خورشیدی تفکیک شدند و از اوایل دهه ۵۰، شرکتهای بزرگ ساختمانسازی خارجی و داخلی شروع به احداث بناهای گوناگون در آن کردند. شهر نشینی و زندگی مدرن در محله شهرک غرب با سرعتی باورنکردنی پیش رفت و از ده تاریخی خوردین جز نامی روی تابلو چیزی باقی نماند. فازهای مختلف طرح شهرک غرب به سرعت اجرا شدند و خیابانها و بلوارهای عریض و منظم روی بقایای کوچه باغهای خوردین را گرفتند، تا جایی که امروز عابران پیاده و سواره نا آگاه که بلوار خوردین را طی میکنند تا به مقصدشان برسند، حتی یک لحظه هم به ذهنشان خطور نمیکند دارند از دل روستای خوش آب و هوایی میگذرند که صدای آب قناتش هنوز از امتداد خیابان شنیده میشود.
محله نوساز خوردین
پس از انقلاب ایران (۱۳۵۷) و به وجود آمدن محلات جدید در منطقه ۲ شهرداری تهران، محله نوسازی در شمال بلوار دادمان (مرز شمالی محله شهرک غرب) شکل گرفت؛ محله جدید از نظر جغرافیایی جای روستای خوردین ساخته نشده بود، امّا به خاطر هویت بخشی به محله و حفظ نام تاریخی روستای خوردین، نام این محله را نیز خوردین گذاشتند.
پس از انقلاب ایران (۱۳۵۷) و به وجود آمدن محلات جدید در منطقه ۲ شهرداری تهران، محله نوسازی در شمال بلوار دادمان (مرز شمالی محله شهرک غرب) شکل گرفت؛ محله جدید از نظر جغرافیایی جای روستای خوردین ساخته نشده بود، امّا به خاطر هویت بخشی به محله و حفظ نام تاریخی روستای خوردین، نام این محله را نیز خوردین گذاشتند.