تاریخچه بستنی اکبر مشتی | طرز تهیه بستنی اکبر مشتی | دستور تهیه بستنی اکبر مشتی
بستنی اکبر مشتی نخستین بستنی فروشی ایرانی است که در سال ۱۳۱۸ هجری قمری و در نزدیکی راه‌آهن تهران تأسیس شد که بعدها حتی در پاریس و لس آنجلس هم به شهرت رسید.
بستنی سنتی زعفرانی اکبر مشتی | Saffron ice cream, Akbar mashti, bastani
برای بزرگنمایی و دانلود تصویر کلیک کنید.
اکبر مشتی نخستین ایرانی بود که به تجارت بستنی روی آورد. نام واقعی او اکبر جعفری ملایری بود.
اکبر ملایری در سال ۱۸۶۸ میلادی در روستایی در ملایر به دنیا آمد. اکبر پیش از بستنی فروشی مشاغل متعددی را آزمود. مدتی شکر و چای از تهران به شهرهای شمالی می‌برد و از آنجا هیزم به تهران می‌آورد تا بتواند روزگارش را بگذراند.
در سن ۲۰ سالگی با «ممد ریش» آشنا شد. ممد ریش با درباریان مظفرالدین شاه آشنایی داشت و از این طریق او هم توانست با بستنی آشنا شود. زمانی که رضا شاه به قدرت رسید، اکبر ملایری و ممد ریش زمان را برای گشایش نخستین بستنی فروشی ایران مناسب دیدند و نخستین بستنی فروشی خود را با کمک مالی برادر خود (شعبان ملایری) در خیابان ری نبش خیابان ادیب الممالک افتتاح کردند. دو سال بعد ممد ریش از این کار دست کشید اما اکبر کماکان مصمم به ادامه این راه بود.
محمد ملایری تنها وارث اکبر مشدی می‌گوید: «بستنی ایرانی که اکبر مشتی درست کرد با نوع خارجی آن کاملاً متفاوت بود. ایرانیان سرشیر، گلاب و زعفران را بیشتر می‌پسندیدند. اکبر مشتی از برخی گیاهان به جای افزودنی‌های غذایی استفاده کرد.» او اضافه می‌کند، اکبر مشتی زحمت زیادی کشید. او مجبور بود زمستان ها را در کوه‌های اطراف تهران به دنبال تهیه یخ باشد. در آن زمان هنوز یخچال در کشور وجود نداشت و مردم از یخچال طبیعی استفاده می‌کردند؛ آن ها گودال های عمیق گاه تا ۶۰ متر حفر و در آن ها برای تابستان یخ انبار می‌کردند. درباریان، سفرا و مردم عادی مشتریان اکبر مشتی بودند. محمد می‌گوید: «یکبار فخرالدوله - مادر علی امینی - اکبر مشتی را با خودش به فرانسه برد تا آن جا برایشان بستنی سرو کند.»
اکبر مشتی بیش از نود سال عمر کرد و در نود و دو سالگی از مشکل کلیه درگذشت. روزنامه‌های عراقی و پاکستانی هم خبر درگذشت او را چاپ کردند. یک دیپلمات پاکستانی مقاله‌ای دربزرگداشت او نوشت. هر کیلوگرم بستنی درجه یک اکبر مشدی در زمان رضا عبوالهی حیاتش سه ریال بود اما او شاهد صنعتی شدن بستنی سازی نبود.
اکبر ملایری در سال ۱۸۶۸ میلادی در روستایی در ملایر به دنیا آمد. اکبر پیش از بستنی فروشی مشاغل متعددی را آزمود. مدتی شکر و چای از تهران به شهرهای شمالی می‌برد و از آنجا هیزم به تهران می‌آورد تا بتواند روزگارش را بگذراند.
در سن ۲۰ سالگی با «ممد ریش» آشنا شد. ممد ریش با درباریان مظفرالدین شاه آشنایی داشت و از این طریق او هم توانست با بستنی آشنا شود. زمانی که رضا شاه به قدرت رسید، اکبر ملایری و ممد ریش زمان را برای گشایش نخستین بستنی فروشی ایران مناسب دیدند و نخستین بستنی فروشی خود را با کمک مالی برادر خود (شعبان ملایری) در خیابان ری نبش خیابان ادیب الممالک افتتاح کردند. دو سال بعد ممد ریش از این کار دست کشید اما اکبر کماکان مصمم به ادامه این راه بود.
محمد ملایری تنها وارث اکبر مشدی می‌گوید: «بستنی ایرانی که اکبر مشتی درست کرد با نوع خارجی آن کاملاً متفاوت بود. ایرانیان سرشیر، گلاب و زعفران را بیشتر می‌پسندیدند. اکبر مشتی از برخی گیاهان به جای افزودنی‌های غذایی استفاده کرد.» او اضافه می‌کند، اکبر مشتی زحمت زیادی کشید. او مجبور بود زمستان ها را در کوه‌های اطراف تهران به دنبال تهیه یخ باشد. در آن زمان هنوز یخچال در کشور وجود نداشت و مردم از یخچال طبیعی استفاده می‌کردند؛ آن ها گودال های عمیق گاه تا ۶۰ متر حفر و در آن ها برای تابستان یخ انبار می‌کردند. درباریان، سفرا و مردم عادی مشتریان اکبر مشتی بودند. محمد می‌گوید: «یکبار فخرالدوله - مادر علی امینی - اکبر مشتی را با خودش به فرانسه برد تا آن جا برایشان بستنی سرو کند.»
اکبر مشتی بیش از نود سال عمر کرد و در نود و دو سالگی از مشکل کلیه درگذشت. روزنامه‌های عراقی و پاکستانی هم خبر درگذشت او را چاپ کردند. یک دیپلمات پاکستانی مقاله‌ای دربزرگداشت او نوشت. هر کیلوگرم بستنی درجه یک اکبر مشدی در زمان رضا عبوالهی حیاتش سه ریال بود اما او شاهد صنعتی شدن بستنی سازی نبود.
مواد لازم
شیر ۱ کیلو
شکر ۲۵۰ گرم
ثعلب اصل ۳ تا ۵ گرم
گلاب نصف پیمانه
زعفران سائیده یک سوم قاشق چایخوری
خامه ۱۰۰ گرم
#1
طرز تهیه
شیر را می‌جوشانیم و بعد حرارت آن را ملایم کرده و زعفران حل شده در گلاب را اضافه می‌کنیم و شکر و ثعلب مخلوط شده را هم کم‌کم به آن اضافه کرده، با چنگال مرتب به هم می‌زنیم تا شکر و ثعلب در شیر حل شود. پس از خنک شدن مایه بستنی، آن را در ظرف فلزی (استیل) می‌ریزیم و در ظرف پر از یخ نرم شده قرار می‌دهیم و با همزن مرتب به هم می‌زنیم تا بستنی خودش را گرفته وسفت و کشدار شود. ظرف را در فریزر قرار می‌دهیم و بعد از نیم ساعت آن را در می‌آوریم و مجدداً با همزن خوب می‌زنیم تا بستنی آماده شود.
#2
موقع سرو می‌توانیم آن را در ظرف بستنی خوری بریزیم و با یک قاشق سوپخوری شربت آلبالو آن را تزئین کنیم و یا به طریق زیر به آن خامه تکه‌تکه شده اضافه کنیم. خامه را با کاردک فلزی یا پلاستیکی به کف سینی به قطر ۲ میلی‌متر بکشید و آن را در فریزر و یا یخدان قرار دهید. پس از سفت شدن آن را با کاردک از سینی جدا کرده و به بستنی اضافه کنید. موقع سرو از پودر پسته هم می‌توانیم استفاده کنیم.
Bastani sonnati (Persian: بستنی سنتی, lit. "traditional ice cream"), or simply bastani (بستنی), is an Iranian ice cream made from milk, eggs, sugar, rose water, saffron, vanilla, and pistachios. It is known widely as Persian ice cream. Bastani often contains flakes of frozen clotted cream. Sometimes, salep is included as an ingredient.
Āb havij bastani (Persian: آب هویج بستنی) is a mixture of carrot juice made into an ice cream float and occasionally, may be garnished with cinnamon, nutmeg, or other spices.
History
The history of bastani probably began around 500 BCE in the Achaemenid Empire of Persia. Various syrups would be poured over snow to produce summertime treats called "fruit ice" (sharbat). Typically, the ice was mixed with saffron, grape juices, fruits, and other flavours. The Greek leader Alexander the Great, who battled the Persians for ten years, enjoyed "fruit ices" sweetened with honey and chilled with snow.
In 400 BCE, the Persians also invented an ice cream-like dessert made with rose water and vermicelli called faloodeh (Persian: پالوده). Persians introduced ice cream and faloodeh to Arabs after the Arab invasion of Iran and the fall of Persian Sasanian Empire.
Āb havij bastani (Persian: آب هویج بستنی) is a mixture of carrot juice made into an ice cream float and occasionally, may be garnished with cinnamon, nutmeg, or other spices.
History
The history of bastani probably began around 500 BCE in the Achaemenid Empire of Persia. Various syrups would be poured over snow to produce summertime treats called "fruit ice" (sharbat). Typically, the ice was mixed with saffron, grape juices, fruits, and other flavours. The Greek leader Alexander the Great, who battled the Persians for ten years, enjoyed "fruit ices" sweetened with honey and chilled with snow.
In 400 BCE, the Persians also invented an ice cream-like dessert made with rose water and vermicelli called faloodeh (Persian: پالوده). Persians introduced ice cream and faloodeh to Arabs after the Arab invasion of Iran and the fall of Persian Sasanian Empire.
