سیاه‌ترین و بحث برانگیزترین فجایع فوتبالی + بدترین آشوب‌ تماشاچیان فوتبال

در این صفحه نگاهی می اندازیم به ده تا از بدترین آشوب‌های تاریخ فوتبال بر اساس ابعاد خسارت انسانی :

۱۰- فاجعه هیزل

تاریخ: ۲۹ مه ۱۹۸۵

محل: ورزشگاه هِیزل، بروکسل، بلژیک

تلفات: ۳۹ کشته و صدها زخمی

ترکیبی از ضعف ایمنی-مدیریتی و آشوبگری این فاجعه را رقم زد. رویارویی لیورپول و یوونتوس در جام قهرمانان باشگاه‌های اروپای ۸۵-۱۹۸۴ بوی خون می‌داد. لیورپول با اینکه رم را در فصل پیش شکست داده بود اما هوادارانش از طرفداران خشمگین ایتالیایی کتک خورده بودند. فینال جام قهرمانان ۱۹۸۵ با حضور ۶۰ هزار تماشاچی در ورزشگاهی برگزار شد که ۵۵ سال پیش از آن در سال ۱۹۳۰ ساخته شده بود و دیگر قدیمی و بخشی از آن به وضوح فرسوده بود.

یک ساعت قبل از آغاز مسابقه طرفداران تعصبی لیورپول حصار حاىٔل را شکستند و به تیفوسی‌های یوونتوس حمله کردند. ایتالیایی‌هاعقب‌نشینی کردند اما دیوار جایگاه پشت سرشان در اثر فشار جمعیت فرو ریخت. ۳۹ نفر کشته و صدها نفر زخمی شدند. پس از آن طرفداران خشمگین یووه با سنگ و بطری با پلیس درگیر شدند. با همه این‌ها بازی هم در جریان بود اما دیگر کسی فینال ۸۵ را با پیروزی ۰-۱ و قهرمانی یوونتوس به یاد نمی‌آورد. پس از این فاجعه بود که یوفا حکم به محرومیت داىٔمی همه باشگاه‌های انگلیسی از رقابت‌های اروپایی داد. البته این محرومیت در فصل ۹۱-۹۰ برداشته شد. از این فاجعه با عنوان تیره‌ترین زمان در تورنمنت‌های اروپایی یاد می‌کنند.

ورزشگاه هِیزل در ۱۹۹۵ تخریب و در محل آن ورزشگاه شاه بودوىٔن ساخته شد.

۹-فاجعه اورکنی

تاریخ: ۱۳ ژانویه ۱۹۹۱

محل: ورزشگاه آپن‌هایمر، اورکنی، آفریقای جنوبی

تلفات: ۴۲ کشته

در آماده‌سازی‌های پیش از آغاز فصل در شهر معدنی اورکنی, دو تیم کایزرز چیوز و اورلاندو پایرتز ژوهانسبورگ به مصاف هم رفتند. در کل‌کل‌های بین هواداران دو تیم, یکی از تماشاگران پایرتز یک طرفدار میزبان را با چاقو زد. در آشوبی که پس از آن به پا شد ۴۲ نفر در زیر دست و پا کشته شدند. بیشتر قربانیان در فشار جمعیت هراسانی که در فرار به نرده‌های ضد شورش دور زمین رسیده بودند له و لورده شدند. این مسابقه یک بازی دوستانه بود.

۸- فاجعه الیس پارک

تاریخ: ۱۱ آوریل ۲۰۰۱

محل: ورزشگاه الیس پارک، ژوهانسبورگ، آفریقای جنوبی

تلفات: ۴۳ کشته

آفریقای جنوبی از فاجعه اورکنی عبرت نگرفت. ده سال پس از آن فاجعه, هواداران پرشماری برای تماشای یک مسابقه دیگر میان اورلاندو پایرتز و کایزرز چیوز به ورزشگاه الیس پارک سرازیر شدند. در حالی که ظرفیت ۶۰ هزار نفری استادیوم تکمیل شده بود؛ سی هزار نفر دیگر تلاش می‌کردند وارد ورزشگاه شوند. جمعیت خروشانی که برای پیدا کردن جای نشستن هجوم آورده بودند به جایگاه ویژه خبرنگاران سرریز شد. در نتیجه ۴۳ نفر جان خود را زیر دست و پا از دست دادند.

ظاهرا نیروهای امنیتی آموزش ندیده به سوی این جمعیت گاز اشک‌آور هم شلیک کردند که اوضاع را از آنچه که بود خرابتر کرد. در پی این اتفاق بازی متوقف شد و جمعیت را پراکنده کردند. این فاجعه با شکستن رکورد حادثه اورکنی, تلخ‌ترین فاجعه ورزشی تاریخ آفریقای جنوبی است. رکوردی که برای هیچیک از دو تیم افتخارآفرین نیست.

۷- تراژدی کایسری آتاتورک

تاریخ: ۱۷ سپتامبر ۱۹۶۸

محل: ورزشگاه کایسری آتاتورک، کایسری، ترکیه

تلفات: ۴۴ کشته و ششصد مجروح

فاجعه کایسری اسپور-سیواس اسپور اواخر دهه شصت و در زمان اوج رقابت‌های اجتماعی و منطقه‌ای میان شهرهای ترکیه اتفاق افتاد. کایسری (قیصریه) شهر توسعه یافته‌تر و ثروتمندتری بود و سیواس می‌خواست انتقام تسخیر اقتصادش را در زمین فوتبال از آنها بگیرد. با این پس‌زمینه اجتماعی و اقتصادی تیره و تار و سابقه چندین نزاع میان هواداران, دو تیم دسته اولی کایسری و سیواس در ۱۹۶۸ به مصاف هم رفتند.

۲۱ هزار نفر در استادیوم آتاتورک تماشاگر بازی بودند. تنش وقتی اوج گرفت که پرتاب سنگ میان دو طرف موجب فرار گروهی از هواداران سیواس به سمت درهای خروجی و ورود بخشی از آنها به زمین مسابقه شد. آنهایی که وارد زمین شده بودند به زور باتوم‌های پلیس عقب رانده شدند. جمعیت دوباره به سمت نزدیک‌ترین خروجی‌ها فرار کرد و همین موجب شد ده‌ها طرفدار سیواس زیر دست و پای همشهری‌های خودشان له شوند. وقتی موج جمعیت عقب نشست ابعاد فاجعه مشخص شد: ۴۴ کشته و بیش ازششصد مجروح. البته هواداران دو تیم از چاقو, قمه و اسلحه هم در مقابل یکدیگر استفاده کرده بودند.

بازی متوقف شد و هواداران سیواس که خون جلوی چشمشان را گرفته بود قیصریه را به‌ آتش کشیدند. ۶۰ خودرو شخصی در خیابانهای اطراف ورزشگاه در آتش سوخت و بناهای شهری تخریب شد. آتش و خون تا کیلومتر پنجاه جاده‌ای که کایسری و سیواس را به هم می‌رساند ادامه یافت. آنها هر خودرو, اتوبوس و کامیونی که پلاک کایسری داشت چپه می‌کردند و آتش می‌زدند.

۶- تراژدی پورتا ۱۲

تاریخ: ۲۳ ژوىٔن ۱۹۶۸

محل: ورزشگاه مانیومنتال، بوینوس آیرس، آرژانتین

تلفات: بیش از ۷۱ کشته

فاجعه در پایان مسابقه ریور پلیت و بوکا جونیورز رخ داد. دست‌کم ۷۱ نفر در خروجی مسدود شده شماره ۱۲ ورزشگاه جان دادند و بیش از ۱۵۰ نفر مصدوم شدند. بیشتر کشته و زخمی‌ها نوجوانان و جوانان بودند. اما روایت‌های مختلفی از اینکه چرا موج جمعیت به در بسته خورد وجود دارد. بعضی‌ها می‌گویند تماشاگران بوکا پرچم‌های بزرگ ریور را آتش می‌زدند و از طبقه بالا به راهروهای پایین می‌انداختند بدون اینکه بدانند این باران آتش بر سر دوستان خودشان می‌ریزد. روایت‌های دیگر می‌گوید هواداران ریور در خروج با هواداران بوکاجونیورز مواجه شدند که منجر به فرار تماشاگران مهمان شد. برخی هم می‌گویند درب خروج شماره دوازده بسته بوده یا باز نمی‌شده است. عده‌ای می‌گویند در با تیرآهن مسدود شده بود. روایت‌های دیگر از حمله پلیس خشمگین به تماشاچیانی که از جایگاه به آنها کیسه‌های ادرار پرت کرده بودند حکایت دارد.

اما دلیل هر چه بود تحقیقات رسمی دولت آرژانتین, سه سال پس از حادثه هیچ کسی را مقصر نشناخت. پس از فاجعه این خروجی دیگر به جای عدد با حروف شناخته می‌شود و منابع مختلف میزان کشته‌های این فاجعه از ۷۱ تا ۷۴ می‌‌شمارند.

۵- فاجعه پورت سعید

تاریخ: اول فوریه ۲۰۱۲

محل: ورزشگاه شهر پورت سعید، مصر

تلفات: ۷۴ کشته و ۱۰۰۰ زخمی

تیم المصری در استادیوم خانگی‌‌اش با نتیجۀ سه بر یک بر الاهلی قاهره پیروز شده بود که تماشاگرانش وارد زمین شدند و به بازیکنان و هواداران تیم قاهره حمله کردند. به گفتۀ پزشکان بیمارستان‌های شهر پورت سعید، بیشتر ۷۴ قربانی این خشونت‌ها بر اثر خفگی و افتادن به زیر پا جان خود را از دست داده‌اند. بیش از هزار نفر در این درگیری‌ها زخمی شدند.

این فاجعه جامعه بحران زده مصر را که در آن زمان درگیر کشمکش‌های شدید سیاسی میان طرفداران رژیم سابق حسنی مبارک و هواداران حزب اخوان المسلمین بود شوکه کرد. تظاهرات هزاران شهروند خشمگین در میدان تحریر ارتش را به واکنش واداشت. اندکی پس از این واقعه، بازی دو تیم دیگر در ورزشگاه قاهره به دلیل آتش سوزی در خارج از استادیوم نیز ناتمام ماند. در آن زمان مقامات فدراسیون فوتبال مصر ادامه بازیهای لیگ برتر را تعلیق کردند.

هواداران الاهلی بی کفایتی نیروهای نظامی را عامل فاجعه پورت سعید می دانند و حزب اخوان المسلمین هواداران حکومت سابق در پورت سعید را مقصر شروع خشونت‌ها معرفی می‌کرد. فرمانده وقت ارتش مصر آماج انتقادات قرار گرفت و سه روز عزای عمومی برای کشته‌شدگان حادثه اعلام شد. رىٔیس اداره امنیت پورت سعید و تمام اعضای فدراسیون فوتبال مصر از کار برکنار شدند و ۲۱ نفر به اتهام دست داشتن در این آشوب حکم اعدام گرفتند.

۴- فاجعه گواتمالا

تاریخ: ۱۶ اکتبر ۱۹۹۶

محل: ورزشگاه ملی متیو فلورس، گواتمالا سیتی، گواتمالا

تلفات: بیش از ۸۰ کشته و بیش از ۱۸۰ زخمی

هنوز بازی مقدماتی جام‌جهانی میان تیم‌های گواتمالا و کوستاریکا آغاز نشده بود که فاجعه انسانی رخ داد و عده‌ای از تماشاگران از جمله کودکان بر اثر فشار جمعیت کشته شدند. در مورد علل وقوع این حادثه هم چند روایت وجود دارد. آتش‌نشانی گواتمالا اعلام کرد که تماشاگران دست از جان شسته‌ای که می‌خواستند بر روی یک ستون حاىٔل بتونی در ورزشگاه مملو از جمعیت جا بگیرند؛ علت اصلی آشوب شدند. فیفا, فدراسیون جهانی فوتبال در اظهار نظری گفت که فروش بلیت‌های تقلبی در گواتمالا جمعیتی بیش از ظرفیت ورزشگاه را به آنجا کشانده بود. حدود شصت هزار نفر با بلیت‌هایی در دست می‌خواستند وارد ورزشگاهی شوند که ظرفیتش به زحمت به ۴۶ هزار نفر می‌رسید.

ورودی ورزشگاه هم‌سطح خیابان بود ولی زمین مسابقه و طبقه اول ورزشگاه پایین‌تر از سطح ورودی خیابان بود. با هجوم تماشاگران جدید به ورزشگاه, جمعیت به سمت حصار حاىٔل بتونی متمایل شد که موجب وحشت و هرج و مرج تماشاگرانی شد که در طبقه زیرین ورزشگاه منتظر شروع مسابقه بودند. درگیری آغاز شد و مردم که از ترس جانشان می‌گریختند از روی همدیگر رد شدند. شاهدان عینی می‌گویند کشته‌های مانده زیر دست و پا تا ارتفاع یک متر و نیم روی هم انباشته شده بودند.

۳- فاجعه هیلزبورو

تاریخ: ۱۵ آوریل ۱۹۸۹

محل: ورزشگاه هیلزبورو,، شفیلد، انگلستان

تلفات: ۹۶ کشته و ۷۶۶ زخمی

یکی از سیاه‌ترین و بحث برانگیزترین فجایع فوتبالی بریتانیا و جهان در هیلزبورو رقم خورده است. جایی که روح عصیانگر فوتبال با سیاست مشت آهنین تاچری برخورد و بازماندگان ۹۶ کشته این فاجعه مجبور شدند ۲۳ سال برای عذرخواهی رسمی دولت و پلیس تلاش کنند. بازی نیمه نهایی جام حذفی انگلستان میان لیورپول و ناتینگهام فارست در زمین بی طرف تیم شفیلد ونزدی برگزار می‌شد. خشت اول از همان ابتدا کج گذاشته شد. پلیس برای هدایت حجم عظیم تماشاگران لیورپولی که بی‌مهابا قصد ورود به ورزشگاه را داشتند تنها یک دروازه را باز کرد که آن هم به پله‌های مارپیچ آهنی ختم می‌شد که عبور از آن زمان‌بر بود. در نتیجه تعداد زیادی از تماشاگرانی که در قیف جمعیتی گرفتار شده بودند راه پشت سری‌ها را سد می‌کردند. در تصمیمی عجیب نیروهای امنیتی تصمیم گرفتند برای اینکه راهی برای جمعیت قفل شده باز کنند یکی از درهای جانبی را هم بگشایند. ۲۰ نفر برای ورود به آن در هجوم بردند. پلیس سپس یک دروازه دیگر که معمولا برای خروج از آن استفاده می شد را باز کرد که ورود تماشاگران را سریع‌تر کرد. در نتیجه حدود ۵۰۰۰ تماشاگر ناگهان وارد شدند و موج جمعیت با نرده‌های ضد شورش جایگاه برخورد کرد. بسیاری از قربانیان بر اثر فشار و خفگی ایستاده مردند.

۹۴ نفر در همان روز, یک پسر چهارده ساله ۴ روز بعد و پسری ۲۲ ساله پس از ۴ سال که در کما بود با جدا کردن دستگاه‌های حیاتی در بیمارستان درگذشت. ۷۶۶ نفر مصدوم و مجروح شدند.

تماشاگران لیورپولی که اعتراض‌های خشن به سیاست‌های دولت‌های مارگارت تاچر و فاجعه ورزشگاه هیزل هم در کارنامه‌شان ثبت شده بود از همان ابتدا به اوباشگری و ایجاد آشوب متهم شدند. تیتر روزنامه عامه‌پسند سان در آن زمان هم که آنها را به دزدی کیف پول کشته‌ها و ادرار کردن به پلیس‌هایی که در حال احیای مصدومان بودند متهم می‌کرد بنزین روی آتش بود. تلاش‌های ۲۳ ساله انجمن بازماندگان هیلزبورو سرانجام در سال ۲۰۱۲ منجر به دریافت حکم بی‌گناهی کشته‌شدگان از دیوان عالی بریتانیا شد. در جریان تحقیق هیات مستقل حقیقت‌یاب مشخص شد پلیس در جریان تحقیقات بعضی از اسناد را پنهان یا نابود کرده است. دیوید کمرون و سردبیر وقت روزنامه سان از قربانیان هیلزبورو عذرخواهی کردند.

۲- فاجعه غنا

تاریخ: ۹ مه ۲۰۰۱

محل: ورزشگاه آکرا اسپورت، آکرا، غنا

تلفات: ۱۲۶ کشته و صدها زخمی

فاجعه در پایان مسابقه دو تیم رقیب هارتس آو اوک - قلب‌های بلوط- و آسانته کوتوکو در لیگ برتر غنا رخ داد. با توجه به سابقه رقابت تنگاتنگ دو تیم, نیروهای پرشمار پلیس برای کنترل اوضاع حضور داشتند. قلبهای بلوطی ۲ بر یک از آسانته جلو بودند که پنج دقیقه مانده به پایان بازی, پلیس به سمت تماشاگران آسانته که در حال ترک ورزشگاه صندلی‌ها را می‌کندند و به زمین پرت می‌کردند گاز اشک‌آور پرتاب کرد. ده‌ها گاز اشک‌‌آور که بعضی همین تعداد آن را یکی از دلایل وحشت و آشوب جمعیت هفتاد هزار نفری حاضر در ورزشگاه می‌دانند. ۱۲۶ نفر بر اثر فشار جمعیت هراسان و خشمگین زیر دست و پا کشته شدند.

یک مثال کلاسیک از عملکرد بد پلیس در کنترل جمعیت.

۱- فاجعه استادیوم ملی

تاریخ: ۲۴ مه ۱۹۶۴

محل: ورزشگاه ملی، لیم، پرو

تلفات: ۳۱۸ کشته و ۵۰۰ زخمی

فاجعه لیما بدترین حادثه فوتبالی در تاریخ ورزش جهان است اما عجیب است که اطلاعات زیادی پیرامون این فاجعه وجود ندارد. تیم‌های ملی جوانان پرو و آرژانتین در قالب رقابت‌های مقدماتی المپیک رو در روی هم قرار گرفتند. حساسیت رقابت‌های ورزشی میان دو کشور پیشینه تاریخی طولانی دارد. آرژانتین جلو بود و جو ورزشگاه بسیار ملتهب. تا وقتی که پرو تنها دو دقیقه مانده به پایان مسابقه به گل رسید اما داور آن را مردود اعلام کرد. جرقه‌ای که جو آماده ورزشگاه را به آتش کشید. آشوب تماشاگران معترض خیلی زود به شورشی تمام عیار بدل شد. تماشاگران شاکی هیچ چیز سالمی در ورزشگاه باقی نمی‌گذاشتند و پلیس با پرتاب گاز اشک‌آور و رگبار گلوله هوایی تلاش می‌کرد جمعیت خشمگین را کنترل کند. اقداماتی که بعضی از ناظران ناشی از ترس و شتاب‌زدگی نیروهای پلیس قلمداد می‌کنند.

هزاران تماشاگر سراسیمه یه درهای آهنی ورزشگاه هجوم بردند که چون بازی هنوز رسما تمام نشده بود قفل بودند. مردم بر اثر فشار جمعیت یا استنشاق گازهای اشک‌آور خفه می‌شدند. درها در نهایت با فشار جمعیت شکسته شد و جمعیت عاصی به خیابان‌های لیما ریختند. هزاران نفر از آنها با تجمع جلوی خانه ریٔیس‌جمهور وقت پرو, فرناندو بلایونده خواستار این بودند که نتیجه بازی به طور رسمی مساوی اعلام شود. مرگ, جراحت, آتش‌سوزی و شورش شهری برای آن عده‌ای که به هر قیمتی می‌خواستند پرو بازنده آن بازی نباشد اهمیت چندانی نداشت.

بهترین شامپو ضد ریزش مو

مشاهده لیست

ارزانترین یخچال بازار

مشاهده قیمت

بهترین پلی استیشن و ایکس باکس ایران

مشاهده قیمت