معرفی انواع کلاه ها و روسری ها در ادیان و مذاهب مختلف

برای بسیاری از ادیان و مذاهب پوشاندن سر نوعی هویت را القا می‌کند. پوشش سر در واقع نوعی نماد با معانی و کاربردهای خاص است. در این گزارش تصویری با برخی از این پوشش‌ها، تاریخچه و معانی آن آشنا می‌شوید:

کیپه

در قرن‌های هفدهم و هجدهم "کیپه" که در زبان عبری به معنی کلاه یا سرپوش است بین یهودیان اروپا به عنوان نمادی از ایمان دینی رواج پیدا کرد. بر اساس "هلاخا" سر مردان جوان باید هنگام دعا و تحصیل مذهبی پوشیده باشد. (هلاخا مجموعه قوانین شریعت یهود است با ۶۱۳ میتزوت یا فرمان. این قوانین از تورات مکتوب "تنخ"، تورات شفاهی "تلموذ" و دستورات خاخام‌ها استتناج شده است.)

میترا

از قرن یازدهم میلادی، اسقف‌های کلیسای کاتولیک در مراسم مذهبی از سرپوش "میترا" استفاده کردند. در پشت میترا دو نوار آویخته شده که نماد "عهد عتیق" و "عهد جدید" است. عهد عتیق، کتاب مقدس یهودیان است که مسیحیان نیز آن را پذیرفته‌اند و به عنوان بخش اول از دو بخش کتاب مقدس خود قرار داده‌اند.

عمامه

به پوشش سر روحانیون شیعه عمامه گفته می‌شود که پس از پایان تحصیلات حوزوی بر روی سر قرار می‌گیرد. عمامه دارای دو رنگ سیاه و سفید است. روحانیونی که از عمامه سیاه استفاده می‌کنند اصل و نسب خود را به سادات می‌رسانند و خود را از اخلاف پیامبر اسلام می‌دانند.

دستار

تمام مردان سیک باید دستار بر سر داشته باشند. سیک (به معنی شاگرد) دینی یکتاپرستانه است که در سده پانزدهم میلادی در منطقه پنجاب واقع در شمال شبه قاره هند تأسیس شد. از دستار در رنگ‌های گوناگون و بیشتر نارنجی استفاده می‌شود. استفاده از رنگ سفید به معنی "خردمندی" است. مردان سیک اجازه ندارند موی خود را کوتاه کنند و از دستار برای حفظ و پوشش مو‌های سر استفاده می‌کنند.

چادر

چادر پوششی به صورت پارچه‌ای نیم‌دایره است و معمولا به رنگ سیاه یا سفید است و زنان مؤمن موقع بیرون رفتن از خانه به سر می‌کنند.

چادر خواهران مقدس

خواهران مقدس که در کلیسا خدمت می‌کنند سرپوش و لباسی به رنگ مشکی به تن می‌کنند. رنگ سرپوش خواهران مقدس در دوران تحصیل دینی سفید است و بعد از ادای سوگند رنگ آن مشکی می‌شود. در برخی از گروه‌های کلیسایی سرپوش خواهران مقدس نه‌تنها مو بلکه گردن آن‌ها را نیز می‌پوشاند.

روسری

پارچه‌ایست که زنان مسلمان از آن برای پوشاندن گیسوی خود استفاده ‌می‌کنند. جالب اینکه نوع بستن روسری زنان ترک با دیگر زنان کشورهای اسلامی متفاوت است.

مقنعه

نوعی از پوشش سر تا پایین سینه برای زنان است که به ویژه در ایران بعد از انقلاب اسلامی رایج شد. از این سرپوش معمولا در ادارات، بیمارستان‌ها، تیم‌های ورزشی زنانه، مدارس و مکان‌های عمومی دیگر استفاده می‌شود و استفاده از آن به نسبت روسری و شال آسان‌تر است.

شایتل

در برخی جوامع ارتدکس یهودی مانند "ستمار" قانون عجیبی در مورد زنان وضع شده است. هر زنی که ازدواج می‌کند باید موی سر را بتراشد و در سراسر زندگی از کلاه‌گیس استفاده کند.

بیرت

کلاه بیرت که در انگلیسی به آن بیرتا (Biretta) گفته می‌شود، کلاه روحانیون کاتولیک است که از قرن سیزدهم میلادی رواج یافته است. چهار گوشه این کلاه در کشورهای آلمان، انگلیس، فرانسه و هلند با یک قوس به سوی بالا کشیده شده است. رنگ کلاه درجه و مقام روحانی را هم مشخص می‌کند. پاپ از این کلاه استفاده نمی‌کند. کلاه کشیش‌ها مشکی و کلاه کاردینال‌ها به رنگ قرمز است.

دستار و نقاب طوارق

طوارق از اقوامی هستند که در صحرای بزرگ آفریقا سکونت دارند. در سن ۱۵ تا ۱۷ سالگی، برای پسران جوان قوم طوارق که مسلمان هستند، جشن "لثام" یا نقاب برگزار می‌شود و آن‌ها اجازه می‌یابند از پارچه‌ای به طول ۱۵ متر به عنوان دستار و نقاب استفاده کنند.

اشترایمل

کلاهی به شکل دایره بزرگی از جنس خز که مردان ارتدکس یهودی حسیدی و حریدی در صورت متاهل بودن در روزهای شبات یا شنبه و اعیاد و جشن‌ها و روزهای مقدس بر سر می‌گذارند. اقوام یهودی حسیدی و حریدی در جنوب شرقی اروپا (رومانی و مجارستان) زندگی می‌کردند.

کلاه و هاوبه

آمیش‌ها فرقه‌ای مسیحی در جنوب آلمان و سوئیس هستند که در اویل قرن ۱۸ میلادی به آمریکا مهاجرت کردند تا بتوانند در آرامش طبق آیین‌های دینی خود زندگی کنند. آمیش‌ها زندگی بسیار سنتی دارند و از دستاوردهای فنی استفاده نمی‌کنند. آنها لباس ساده به تن می‌کنند. مردان آمیش کلاه و زنان آنها سرپوشی به نام "هاوبه" (Haube) بر سر می‌گذارند.