قاچاق خودرو / اختلاف انجمن وارد کنندگان خودرو با دولت بر سر تعداد خودرهای قاچاق

در حالی که سازمان توسعه تجارت حجم واردات غیرقانونی خودرو به ایران را ۶۴۰۰ دستگاه اعلام کرده است، اما انجمن وارد کنندگان خودرو این عدد را ۱۵ هزار دستگاه می‌داند.

زمانی که راه ثبت سفارش خودرو در ایران مسدود شده بود گویا هزاران خودرو بصورت غیر قانونی وارد ایران شده‌اند اما بر سر آمار واردات این محصولات اختلاف وجود دارد.

فرهاد احتشام‌زاد نایب رییس انجمن واردکنندگان خودرو به ایسنا گفته است: «طبق اطلاعات ما در زمان بسته بودن ثبت سفارش بیش از ۱۵ هزار دستگاه خودرو به صورت غیرقانونی وارد شده است. به هر حال این اتفاق عجیبی است که رخ داده است. مشکل اینجاست که وقتی ثبت سفارش به صورت غیرقانونی بسته می‌شود رانت و فساد ایجاد می‌کند.»

وی در پاسخ به این که آیا موردی به شما اعلام شده که با پرداخت مبالغی، ثبت سفارش غیرقانونی انجام داده باشند، می‌گوید: «در این مورد شنیده‌ایم اما اینکه چقدر واقعیت داشته باشد مشخص نیست. رقم‌های مختلفی را به ما اعلام کرده‌اند اما چون مستند نیست نمی‌توانیم در این رابطه صحبت کنیم.»

در حالی که انجمن واردکنندگان خودرو از واردات ۱۵ هزار خودرو غیر قانونی به ایران خبر داده است، مجتبی خسروتاج - رییس سازمان توسعه تجارت - اعلام کرد که در زمان بسته بودن ثبت سفارش واردات خودرو در سال گذشته، ۶۴۰۰ دستگاه خودرو به صورت غیرقانونی ثبت سفارش و وارد شده است.

در بازه زمانی تیر تا دی ماه سال گذشته (۱۳۹۶)، ثبت سفارش جدید برای خودرو متوقف بود اما گفته می‌شود در این مدت تعدادی خودرو به صورت غیرقانونی ثبت سفارش و وارد شده است.

این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که حتی در زمان توقف ثبت سفارش خودرو هزاران خودروی خارجی در گمرک مانده و ترخیص آنها با دشواری‌هایی همراه شد، زیرا این گونه اعلام می‌شد که این خودروها در حالی وارد شده‌اند که در گذشته برای آنها ثبت سفارش صورت نگرفته است.

این در حالی است که به گفته رییس سازمان توسعه تجارت و معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در گذشته مرسوم بوده است که بازرگانان واردات خود را انجام می‌دادند و پس از آنکه کالای آنها به گمرکات کشور می‌رسید روند ثبت سفارش را طی می‌کردند، اما در مقطعی از زمان و همزمان با بسته شدن سامانه ثبت سفارش به یک باره و بدون اطلاع قبلی هزاران خودرو پس از ورود به گمرک با مشکل روبرو شده و امکانی برای ترخیص آنها فراهم نشد؛ موضوعی که ضررهای بسیاری برای واردکنندگان این خودروها به همراه داشت.

روزنامه قانون در این باره گزارش داده است: «سال گذشته موضوع ثبت سفارش‌های شايبه‌دار و فاقد اصالت برای نخستین بار از سوی مرکز حراست وزارت صنعت رسانه‌ای شد. حراست وزارت صنعت، معدن و تجارت به‌ صورت رسمی اعلام کرد که در راستای اجرایی کردن تدابیر دولت و دستور ویژه وزیر صنعت، معدن و تجارت براي مبارزه با فساد و صیانت از حقوق بیت‌المال، تمامی خودروهایی که در زمان ممنوعیت واردات خودرو (از ۸ تیر ۹۶) از مبادی غیر قانونی و با روش‌های نامتعارف ثبت سفارش شده‌اند (اعم از خودروهایی که وارد کشور شده یا در گمرکات کشور موجود هستند)، شناسایی شده و بر اساس قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز به مراجع ذی‌ربط برای برخورد با متخلفان منعکس شده است. »

در عين حال پيش از اين فرود عسگری، ريیس کل گمرک ایران گفته بود: «همه کالاهایی که وارد کشور شده و باید از گمرک ترخیص شوند، طبق ماده ۸ مقررات صادرات و واردات باید دارای ثبت سفارش معتبر باشند. بنابراين ترخیص خودرو از گمرک در زمان ممنوعیت ثبت سفارش طبق قانون انجام شده و این موضوع را که چگونه امکان ثبت سفارش آن در زمان بسته بودن سایت فراهم شده، باید از وزارت صنعت پیگیری کرد. در حال حاضر بین گمرک و سامانه ثبت سفارش که متعلق به توسعه تجارت است، ارتباط الکترونیک وجود دارد. زمانی که شما می‌خواهید کالایی را از جمله خودرو اظهار کنید، باید کد هشت رقمی را وارد باکس كنيد تا سیستم به‌ شما اجازه دهد مراحل بعدی را انجام دهید، اگر ثبت سفارش توسط سیستم فراخوانده نشود، چیزی به‌‌عنوان اظهار نداریم. تعداد خودروهای ثبت‌سفارش‌شده در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش خودرو بیش از ۶ هزار دستگاه بوده و این اقدام در سایت ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت صورت گرفته است.»

مهدی دادفر، دبیر انجمن وارد‌کنندگان خودرو هم دراین باره گفته است : «نمی‌توان گفت این افراد از کارمندان وزارت صنعت بودند اما از طرق مختلف به سایت ثبت سفارش خودرو دسترسی داشتند. اين موضوع كه آی‌پی‌ها ثبت سفارش واردات خودرو را تایید کردند، در حال بررسی است و به زودی تمام این افراد شناسایی خواهند شد. برخی خودروها که با شیوه غیر قانونی وارد شدند در گمرک هستند و برخی دیگر حتی تحویل مشتریان شده‌اند. به‌ هر ترتیب سفارش دهنده و تایید‌کننده ثبت سفارش باید پاسخگو باشد. گمرک در واردات خودروها در زمان بسته بودن ثبت سفارش خودرو مقصر نیست. گمرک با توجه به تاییدیه سازمان توسعه تجارت، اجازه واردات خودرو را می‌دهد.»

در سال ۱۳۹۶ پس از ماه ها توقف واردات خودرو، واردات با تعرفه‌های جدید آغاز شد. این در حالی بود که قیمت خودروهای وارداتی به دلیل چندین ماه توقف واردات و اعمال تعرفه‌های بالا بشدت افزایش یافته بود و عملا افرادی که توانسته بودند خودروهای قاچاق وارد کنند با سود های سرشاری روبرو شده بودند.