زندگینامه سرلشکر محمدحسین افشردی معروف به محمدحسین باقری
محمدحسین افشردی معروف به محمد باقری (متولد ۱۳۳۹ در تهران) سرلشکر سپاه پاسداران و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران است.او پیش از این در سمتهای معاون ارکان و امور مشترک ستادکل، معاون اطلاعات و عملیات ستاد کل نیروهای مسلح مسئولیت داشتهاست. محمد باقری از فرماندهان جنگ ۸ ساله ایران و عراق است که به گفته خود از زمانی که حوادث کردستان شروع شد به عضویت در سپاه پاسداران درآمده و از تابستان سال ۵۹ به عضویت سپاه پاسداران رسید. وی دارای سابقه جانبازی نیز هست.
محمد باقری از ۸ تیر ۹۵ با حکم رهبر انقلاب، امام خامنه ای جایگزین حسن فیروزآبادی در ستاد کل نیروهای مسلح شد.
تغییر نام خانوادگی
محمد باقری برادر حسن باقری (غلامحسین افشردی) است که اولین مسئول اطلاعات و عملیات سپاه بودهاست. او در مورد علت تغییر نام خانوادگی از افشردی به باقری، این توضیح را دادهاست: «ماه اول جنگ به اهواز رفتم و در جبهه خوزستان حاضر شدم، اخوی به من تذکر دادند که نام من در جبهه برای عدم شناسایی به حسن باقری تغییر کردهاست، من سعی کردم با اسم واقعی خود حرکت کنم ولی به اندازهای شباهت چهره ما زیاد بود که همه متوجه میشدند ما برادر هستیم در نتیجه من نیز تغییر نام دادم و شدم محمد باقری و به احترام اخوی این اسم برای ما باقی ماند.»
تحصیلات و فعالیت دانشگاهی
محمد باقری در زمان پیروزی انقلاب، در سال آخر دبیرستان تحصیل میکرد. پس از پیروزی انقلاب به سمت مسیر دروس فنی دانشگاه رفت و در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه پلی تکنیک آن زمان پذیرفته شد و تا انقلاب فرهنگی هم در دانشگاه مشغول تحصیل بود اما از زمانی که دانشگاهها در بهار ۵۹ به سبب انقلاب فرهنگی تعطیل و حوادث کردستان شروع شد، از تابستان سال ۵۹ در سپاه مشغول فعالیت شد.
محمد باقری دارای مدرک دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک از دانشگاه تربیت مدرس و از اعضای هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی است. او علاوه بر ایفای مسئولیتهای اجرایی به تدریس در دانشگاه عالی دفاع ملی و دانشگاه تربیت مدرس نیز اشتغال دارد.
تحصیلات و تحقیقات محمد باقری در زمینهٔ جغرافیای سیاسی متمرکز است. او مقالاتی در این حوزه منتشر کرده و از اعضای هیئت علمی برگزارکنندهٔ چند همایش در این زمینه است. او همچنین در کنار دره میرحیدر و چند فرمانده سپاه از جمله قالیباف، رحیم صفوی و غلامعلی رشید و امید شجاعی از مؤسسان انجمن ژئوپلیتیک ایران بهشمار میرود.
سوابق کاری
سوابق کاری محمد باقری پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ را میتوان چنین برشمرد:
محمد باقری برادر حسن باقری (غلامحسین افشردی) است که اولین مسئول اطلاعات و عملیات سپاه بودهاست. او در مورد علت تغییر نام خانوادگی از افشردی به باقری، این توضیح را دادهاست: «ماه اول جنگ به اهواز رفتم و در جبهه خوزستان حاضر شدم، اخوی به من تذکر دادند که نام من در جبهه برای عدم شناسایی به حسن باقری تغییر کردهاست، من سعی کردم با اسم واقعی خود حرکت کنم ولی به اندازهای شباهت چهره ما زیاد بود که همه متوجه میشدند ما برادر هستیم در نتیجه من نیز تغییر نام دادم و شدم محمد باقری و به احترام اخوی این اسم برای ما باقی ماند.»
تحصیلات و فعالیت دانشگاهی
محمد باقری در زمان پیروزی انقلاب، در سال آخر دبیرستان تحصیل میکرد. پس از پیروزی انقلاب به سمت مسیر دروس فنی دانشگاه رفت و در رشته مهندسی مکانیک دانشگاه پلی تکنیک آن زمان پذیرفته شد و تا انقلاب فرهنگی هم در دانشگاه مشغول تحصیل بود اما از زمانی که دانشگاهها در بهار ۵۹ به سبب انقلاب فرهنگی تعطیل و حوادث کردستان شروع شد، از تابستان سال ۵۹ در سپاه مشغول فعالیت شد.
محمد باقری دارای مدرک دکتری جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک از دانشگاه تربیت مدرس و از اعضای هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی است. او علاوه بر ایفای مسئولیتهای اجرایی به تدریس در دانشگاه عالی دفاع ملی و دانشگاه تربیت مدرس نیز اشتغال دارد.
تحصیلات و تحقیقات محمد باقری در زمینهٔ جغرافیای سیاسی متمرکز است. او مقالاتی در این حوزه منتشر کرده و از اعضای هیئت علمی برگزارکنندهٔ چند همایش در این زمینه است. او همچنین در کنار دره میرحیدر و چند فرمانده سپاه از جمله قالیباف، رحیم صفوی و غلامعلی رشید و امید شجاعی از مؤسسان انجمن ژئوپلیتیک ایران بهشمار میرود.
سوابق کاری
سوابق کاری محمد باقری پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ را میتوان چنین برشمرد:
نیروی عملیات در جنگ ایران و عراق
مسئول اطلاعات لشکرها در جنگ ایران و عراق
مسئول اطلاعات عملیات نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قرارگاه کربلا قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا
رئیس اداره اطلاعات ستاد کل
معاون اطلاعات و عملیات ستاد کل
رئیس ارکان و امور مشترک نیروهای مسلح
معاون هماهنگ کننده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء
عضو هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی
عضو قطب علمی جغرافیای سیاسی کشور
عضو هیئت مؤسس انجمن ژئوپلیتیک ایران
مسئول اطلاعات لشکرها در جنگ ایران و عراق
مسئول اطلاعات عملیات نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و قرارگاه کربلا قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا
رئیس اداره اطلاعات ستاد کل
معاون اطلاعات و عملیات ستاد کل
رئیس ارکان و امور مشترک نیروهای مسلح
معاون هماهنگ کننده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیاء
عضو هیئت علمی دانشگاه عالی دفاع ملی
عضو قطب علمی جغرافیای سیاسی کشور
عضو هیئت مؤسس انجمن ژئوپلیتیک ایران
ترفیع درجه
سرلشکر باقری در سال ۱۳۸۷ همراه با مصطفی ایزدی، با دریافت درجه از دستان فرمانده کل قوا به درجه سرلشکری منصوب شدهاست. باقری از معدود فرماندهان نظامی است که پیش از رسیدن به فرماندهی کل سپاه و ارتش یا ریاست ستادکل نیروهای مسلح به درجه سرلشکری ارتقا یافته بود.
نقش ویژه امنیتی در غرب کشور
باقری با توجه تجربه حضور در بخشهای اطلاعاتی و عملیاتی نیروهای مسلح، در بررسی و تصویب طرحهای مهمی چون حمله به عمق ۱۰ کیلومتری خاک عراق در سال ۱۳۷۵ جهت مبارزه با حزب کومله و حزب دموکرات کردستان و تحرکاتی که غرب کشور انجام میدادند، نقش ویژهای داشت. در آن زمان، سپاه پاسداران عملیاتی به فرماندهی احمد کاظمی طراحی کرد که به مرکزیت این مجموعه حمله شد و حدود ۲۰۰ دستگاه خودرو اعم از توپ، نفربر، خمپاره اندازها، واحدهای پیاده و… به مقر اصلی آنها حمله کردند و گلولهباران علیه این مجموعه صورت گرفت که از جمله طراحان و مغزهای متفکر این عملیات، سردار باقری است.
آثار و نوشتهها
بررسی و تحلیل ره نامه جنگ پیشگیرانه آمریکا در آسیای جنوب غربی
تعیین عوامل مؤثر بر اصول رهنامه عملیاتی نیروهای زمینی جمهوری اسلامی ایران در نبرد همطراز و ناهمطراز
راهبردهای نظامی مقابله با جنگ احتمالی آیندهٔ آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس
کارکرد الگوی بازدارندگی طالبان در جنگ پیشگیرانه آمریکا علیه افغانستان در سال ۲۰۰۱ (با تأکید بر عوامل داخلی افغانستان)
تبیین شاخصهای مؤثر در مدیریت مرزها
تهدیدهای ژئوپلیتیکی مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی ج.ا. ا در قبال ترکیه
تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی شیعه بر توسعه نفوذ انقلاب اسلامی
تعیین عوامل ژئوپلیتیک ترکیه مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی
ایران
امنیت پایدار در منطقه ژئوپولیتیکی خلیج فارس در پرتو ناپایداری نیروهای
همگرا و واگرا ساز
تبیین مرزهای فضای رایانهای و راهبرد مدیریتی آنها
ساختار نظام قدرت منطقهای در خاورمیانه (با تأکید بر کشورهای برتر منطقه)
الگوی نظری طراحی راهبرد دفاعی مبتنی بر عوامل ژئوپلیتیکی
بررسی میزان مطابقت و تفاوتهای قانون مناطق دریائی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان (۱۳۷۲) با کنوانسیون حقوق دریاها (۱۹۸۲م)
تحلیل ژئوپلیتیک قفقاز؛ بستری برای تدوین سیاست خارجی مناسبتر در منطقه
تعیین عوامل ژئوپلیتیک ترکیه مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران
تبیین برآیند سیاسی واگذاری بهرهبرداری از سواحل مکران به سرمایهگذاری داخلی
سرلشکر باقری در سال ۱۳۸۷ همراه با مصطفی ایزدی، با دریافت درجه از دستان فرمانده کل قوا به درجه سرلشکری منصوب شدهاست. باقری از معدود فرماندهان نظامی است که پیش از رسیدن به فرماندهی کل سپاه و ارتش یا ریاست ستادکل نیروهای مسلح به درجه سرلشکری ارتقا یافته بود.
نقش ویژه امنیتی در غرب کشور
باقری با توجه تجربه حضور در بخشهای اطلاعاتی و عملیاتی نیروهای مسلح، در بررسی و تصویب طرحهای مهمی چون حمله به عمق ۱۰ کیلومتری خاک عراق در سال ۱۳۷۵ جهت مبارزه با حزب کومله و حزب دموکرات کردستان و تحرکاتی که غرب کشور انجام میدادند، نقش ویژهای داشت. در آن زمان، سپاه پاسداران عملیاتی به فرماندهی احمد کاظمی طراحی کرد که به مرکزیت این مجموعه حمله شد و حدود ۲۰۰ دستگاه خودرو اعم از توپ، نفربر، خمپاره اندازها، واحدهای پیاده و… به مقر اصلی آنها حمله کردند و گلولهباران علیه این مجموعه صورت گرفت که از جمله طراحان و مغزهای متفکر این عملیات، سردار باقری است.
آثار و نوشتهها
بررسی و تحلیل ره نامه جنگ پیشگیرانه آمریکا در آسیای جنوب غربی
تعیین عوامل مؤثر بر اصول رهنامه عملیاتی نیروهای زمینی جمهوری اسلامی ایران در نبرد همطراز و ناهمطراز
راهبردهای نظامی مقابله با جنگ احتمالی آیندهٔ آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس
کارکرد الگوی بازدارندگی طالبان در جنگ پیشگیرانه آمریکا علیه افغانستان در سال ۲۰۰۱ (با تأکید بر عوامل داخلی افغانستان)
تبیین شاخصهای مؤثر در مدیریت مرزها
تهدیدهای ژئوپلیتیکی مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی ج.ا. ا در قبال ترکیه
تأثیر عوامل ژئوپلیتیکی شیعه بر توسعه نفوذ انقلاب اسلامی
تعیین عوامل ژئوپلیتیک ترکیه مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی
ایران
امنیت پایدار در منطقه ژئوپولیتیکی خلیج فارس در پرتو ناپایداری نیروهای
همگرا و واگرا ساز
تبیین مرزهای فضای رایانهای و راهبرد مدیریتی آنها
ساختار نظام قدرت منطقهای در خاورمیانه (با تأکید بر کشورهای برتر منطقه)
الگوی نظری طراحی راهبرد دفاعی مبتنی بر عوامل ژئوپلیتیکی
بررسی میزان مطابقت و تفاوتهای قانون مناطق دریائی جمهوری اسلامی ایران در خلیج فارس و دریای عمان (۱۳۷۲) با کنوانسیون حقوق دریاها (۱۹۸۲م)
تحلیل ژئوپلیتیک قفقاز؛ بستری برای تدوین سیاست خارجی مناسبتر در منطقه
تعیین عوامل ژئوپلیتیک ترکیه مؤثر بر تدوین راهبرد دفاعی جمهوری اسلامی ایران
تبیین برآیند سیاسی واگذاری بهرهبرداری از سواحل مکران به سرمایهگذاری داخلی