همه چیز درباره اهرام مصر (Egyptian pyramids)
هرم یک چندوجهی است که همه وجههای آن به جز یکی در یک راس مشترکند. ارتفاع هرم پاره خطی است که از راس هرم بر قاعده آن عمود میشود. وجهی از هرم که راس هرم در آن قرار ندارد قاعده و وجههای دیگر وجههای جانبی نامیده میشوند. وجههای جانبی همواره به شکل مثلث هستند. قاعدههای اهرام مصر چهارضلعیهای منتظم هستند. گرچه اهرام مصر قاعدههایی مربع دارد ولی چندضلعیهای دیگر نیز میتوانند قاعده یک هرم باشند.هرمهای مصری از مهمترین و باشکوهترین سازههای بر جای مانده از تمدن مصر باستان هستند که نمادهای این تمدن نیز بهشمار میروند. تعداد ۱۳۸ هرم شناخته شده تا سال ۲۰۰۸ در مصر موجودند که بیشتر آنها آرامگاه فرعونها و شهبانوهایشان در دورههای دودمانی کهن و میانه هستند.
نامدارترین هرمهای مصری اما مجموعه اهرام جیزه هستند که در منطقه جیزه در حومه قاهره قرار دارند و از بزرگترین سازههای ساخته شده در تاریخ بشر بهشمار میروند. این هرمهای سهگانه تنها بناهای بازمانده از میان هفت عجایب جهان باستان هستند که هنوز بر جای ماندهاند.
فرگشت
در دوره آغازین دودمانی مصر، کسانی که از تمکن مالی برخوردار بودند در ساختمانهای نیمکتشکلی به نام مصطبه به خاک سپرده میشدند. این ساختمانها دارای اتاقی در زیر زمین برای گذاشتن جسد و اتاقهایی دیگر همسطح با زمین به منظور اهدای نذرها از سوی بازماندگان مرده بودند.
مصطبهها پس از مدتی با تغییر شکل تبدیل به نوعی از هرمها شدند که با نام هرم پلکانی معروف هستند. نخستین هرم پلکانی در مصر توسط ایمهوتپ، وزیر فرعون جوزر، ساخته شد و از روی هم قرار دادن چندین مصطبه تشکیل میشد. هرم جوزر دارای پلکانی عظیم درون خود بود تا روان شاه به سادگی به سوی آسمانها پرواز کند. موفقیت بسیار بزرگ ایمهوتپ در ساخت این بنا آنچنان زیاد بود که او بعدها از سوی مصریان چهرهای خداگونه پیدا کرد.
تعداد و مکان هرمها
در سال ۱۸۴۲، کارل ریچارد لپسیوس نخستین فهرست از هرمهای موجود در مصر را تهیه کرد؛ فهرستی که به نام فهرست هرمهای لپسیوس شناخته میشود. در این فهرست تعداد ۶۷ هرم شمرده شدهاند با این حال نه تنها از آن هنگام تاکنون تعداد بیشتری هرم در این کشور پیدا شدهاند که چندین سازهای که لپسیوس زیر عنوان هرم طبقهبندی کرده بود امروزه دیگر به عنوان «هرم» شناخته نمیشوند. تا نوامبر سال ۲۰۰۸، تعداد ۱۱۸ هرم در مصر شناسایی شدند.
همهٔ هرمهای مصر، جز هرم کوچکی مربوط به دودمان سوم که در زاویة الاموات قرار دارد، در سوی غربی رود نیل واقع شدهاند. اغلب چندین هرم در یک منطقه ساخته میشدند. مهمترین این مناطق در زیر فهرست شدهاند:
ابو رواش
ابو رواش مکان قرار گرفتن شمالیترین هرم مصر یعنی هرم جدفرع، پسر و جانشین شاه خوفو، است. در گذشته گمان بر این میرفت که این هرم هیچگاه کامل نشده بودهاست، با این حال امروزه باور بر این است که نه تنها هرم کامل ساخته شده بوده که در بزرگی به اندازه هرم منکورع بوده. از این رو این هرم را میتوان یکی از بزرگترین هرمهای ساخته شده در تاریخ مصر قلمداد کرد.
جیزه
جیزه مکان سه هرم نامدار مصر باستان است: هرم خوفو، هرم خفرع، هرم منکورع. هرم خوفو بزرگترین هرم این مجموعه است و پس از آن هرم خفرع، پسر و جانشین دوم خوفو و پدر فرعون منکورع، قرار دارد. کوچکترین نیز هرم منکورع، نوه خوفو، است. از این رو این سه هرم بزرگ برای سه نسل از خاندان خوفو هستند. در کنار این هرمها اما تعدادی هرم کوچکتر جانبی برای به خاکسپاری شهبانویان، و نیز ابوالهول بزرگ برای نگهبانی از بناها، ساخته شدهاند.
از میان سه هرم یاد شده، تنها هرم خفرع بخشی از روبنای سنگ آهکی خود را حفظ کرده و این بخش در بالا و قله هرم قرار دارد. با آنکه این هرم به دلیل قرار گرفتن در موقعیتی بالاتر از هرم خوفو و نیز شیب بالارفتن بیشترش نسبت به آن هرم، از هرم خوفو کوچکتر به نظر میرسد، در واقعیت هم از لحاظ حجم و هم ارتفاع از آن کوچکتر است.
گورستان جیزه از دیرباز یکی از مهمترین مکانهای گردشگری در مصر بوده و از سوی انتیپاتر اهل سیدون به عنوان یکی از هفت عجایب جهان باستان فهرست شده. امروزه این مجموعه تنها مورد باقیمانده از آن فهرست باستانی است.
زاویة العریان
این منطقه که در میانه راه جیزه به ابو صیر قرار دارد، در بر گیرنده دو هرم ناتمام پادشاهی میان است. گمان میرود که سازنده سازهٔ شمالی فرعون ساناخت باشد و سازه جنوبی منتسب به خبا، فرعون دودمان سوم و جانشین سخمخت است. مدت کوتاه چهارسالهٔ فرمانروایی خبا میتواند دلیلی بر چرایی کوتاه ماندن هرم پلهای او باشد. امروزه این هرم نزدیک ۲۰ متر ارتفاع دارد و گمان میرود که اگر کامل میشد ارتفاعی برابر ۴۰ متر پیدا میکرد.
ابو صیر
در کل ۱۴ هرم در این منطقه، که گورستان اصلی پادشاهی در دوره دودمانی پنجم بوده، وجود دارند. کیفیت ساخت هرمها و سازههای این منطقه کمتر از موارد مشابه دودمان چهارمیشان است و این میتواند به دلیل کم شدن قدرت دستگاه پادشاهی یا افت اقتصادی در آن هنگام باشد. این هرمها کوچکتر از هرمهای پیش از خود هستند و از سنگهای آهکی با کیفیت پایین که در محل یافت میشوند، ساخته شدهاند.
سه هرم اصلی این ناحیه برای شاهان نیوسررع، نفریرکارع کاکای، و ساحورع هستند. هرم ناتمام نفرفرع نیز در ابو صیر واقع است. با آنکه همه هرمهای ساخته شده در این مکان هرم پلکانی هستند، گمان میرود که هرم نفریرکارع کاکای در ابتدا طرحی پلکانی داشته اما پس از آنکه ارتفاعش از ۷۰ متر گذشته، معماران با پر کردن پلکانها با سنگهای ریز، سازه را همچون هرمی کامل ادامه دادهاند.
هرم پلکانی جوزر
جوزِر معروفترین فرعون مصر باستان از دودمان سوم است. ایمهوتپ (Imhotep) وزیر جوزر در سدهٔ بیستوهفتم پیش از میلاد بود. ایمهوتپ یک معمار، پزشک و یکی از دانشمندان مشهور دوران خود بود؛ کسی که این هرم پلکانی را برای جوزر ساخت. او تنها فرد عادی مصری است که مانند فراعنه به خاک سپرده شدهاست. البته هیچکس تا کنون مقبرهٔ اورا پیدا نکردهاست اما به نظر میرسد که جسد وی در نزدیکی همین هرم پلکانی که برای فرعون جوزر طراحی کرده، به خاک سپرده شدهاست. این هرم پلکانی اولین هرم مصری است.
ساقارا
هرمی که در آنجا قرار دارد هرم جوزر نام دارد؛ این ساختمان از قدیمیترین سنگهای پوشیده شده بنا شدهاست که به اوایل دوران مصر باستان بازمیگردد. هرم یونس که در ساقارا قرار دارد دارای یک جاده هرمی شکل است که یکی از بهترینها در انواع خوداست. یکی از شانزده پادشاه مصر در ساقارا مدفون شدهاست مقامات در طول دوره فرعونی خاکسپاریهای به خصوصی به این نهرها اضافه کردهاند، زمانی که زمین دفن سلطنتی در ابیدوس قرارداشت اولین دفن نجیبزادهها به قسمت شمالی فلات ساقره بازمیگردد؛ این یک اصل و مراسم غیر سلطنتی بوده که به دوران بطلمیوس (یکی از اختر شناسان و فیلسوفان یونانی) و زمان روم باستان بازمیگردد.
A pyramid"s design, with the majority of the weight closer to the ground, and with the pyramidion on top means that less material higher up on the pyramid will be pushing down from above. This distribution of weight allowed early civilizations to create stable monumental structures. It has been demonstrated that the common shape of the pyramids of antiquity, from Egypt to Central America, represents the dry-stone construction that requires minimum human work.
Pyramids have been built by civilizations in many parts of the world. The largest pyramid by volume is the Great Pyramid of Cholula, in the Mexican state of Puebla. For thousands of years, the largest structures on Earth were pyramids—first the Red Pyramid in the Dashur Necropolis and then the Great Pyramid of Khufu, both of Egypt, the latter is the only one of the Seven Wonders of the Ancient World still remaining.
Khufu"s Pyramid is built mainly of limestone (with large red granite blocks used in some interior chambers), and is considered an architectural masterpiece. It contains over 2,000,000 blocks ranging in weight from 2.5 tonnes (5,500 lb) to 15 tonnes (33,000 lb) and is built on a square base with sides measuring about 230 m (755 ft), covering 13 acres. Its four sides face the four cardinal points precisely and it has an angle of 52 degrees. The original height of the Pyramid was 146.5 m (488 ft), but today it is only 137 m (455 ft) high, the 9 m (33 ft) that is missing is due to the theft of the fine quality white Tura limestone covering, or casing stones, for construction in Cairo. It is still the tallest pyramid.
As of November 2008, sources cite either 118 or 138 as the number of identified Egyptian pyramids. Most were built as tombs for the country"s pharaohs and their consorts during the Old and Middle Kingdom periods.
The earliest known Egyptian pyramids are found at Saqqara, northwest of Memphis. The earliest among these is the Pyramid of Djoser (constructed 2630 BC–2611 BC) which was built during the third dynasty. This pyramid and its surrounding complex were designed by the architect Imhotep, and are generally considered to be the world"s oldest monumental structures constructed of dressed masonry.
The most famous Egyptian pyramids are those found at Giza, on the outskirts of Cairo. Several of the Giza pyramids are counted among the largest structures ever built. The Pyramid of Khufu at Giza is the largest Egyptian pyramid. It is the only one of the Seven Wonders of the Ancient World still in existence.
Historical development
By the time of the Early Dynastic Period, those with sufficient means were buried in bench-like structures known as mastabas.
The second historically-documented Egyptian pyramid is attributed to the architect Imhotep, who planned what Egyptologists believe to be a tomb for the pharaoh Djoser. Imhotep is credited with being the first to conceive the notion of stacking mastabas on top of each other, creating an edifice composed of a number of "steps" that decreased in size towards its apex. The result was the Pyramid of Djoser, which was designed to serve as a gigantic stairway by which the soul of the deceased pharaoh could ascend to the heavens. Such was the importance of Imhotep"s achievement that he was deified by later Egyptians
The most prolific pyramid-building phase coincided with the greatest degree of absolutist rule. It was during this time that the most famous pyramids, the Giza pyramid complex, were built. Over time, as authority became less centralized, the ability and willingness to harness the resources required for construction on a massive scale decreased, and later pyramids were smaller, less well-built and often hastily constructed.
Long after the end of Egypt"s own pyramid-building period, a burst of pyramid-building occurred in what is present-day Sudan, after much of Egypt came under the rule of the kings of Napata. While Napatan rule was brief, ending in 661 BC, Egyptian culture made an indelible impression, and during the later Kingdom of Meroë (approximately in the period between 300 BCE – 300 CE), this flowered into a full-blown pyramid-building revival, which saw more than two hundred Egyptian-inspired indigenous royal pyramid-tombs constructed in the vicinity of the kingdom"s capital cities.
Al-Aziz Uthman (1171–1198) tried to destroy the Giza pyramid complex. He gave up after damaging the Pyramid of Menkaure because the task proved too huge.